Cele lekcji:
Po lekcji uczennica/uczeń:
- Pozna podstawowe problemy związane z sytuacją zdrowotną osób w różnych regionach świata.
- Pozna przyczyny i skutki obecnej sytuacji zdrowotnej społeczeństw.
- Dowie się o inicjatywach międzynarodowych i regionalnych dotyczących ochrony zdrowia.
Pytanie kluczowe: Jaka jest sytuacja zdrowotna osób w różnych częściach globu?
Forma pracy: grupowa
Metody: analiza materiałów źródłowych, burza mózgów, dyskusja, ćwiczenie
Materiały dydaktyczne:
Grafika- załącznik 1,
Teksty: załączniki 2, 3, 7
Karty pracy: - załączniki 4, 5, 6.
I. Przebieg lekcji:
1. Przypomnij uczennicom i uczniom Cele Zrównoważonego Rozwoju (CZR). Pomocne może być zaprezentowanie grafiki zestawiającej wszystkie cele (załącznik nr 1). Wskaż, że na lekcji będziecie poruszali zagadnienia związane z celem 3:
Zapewnić wszystkim w każdym wieku zdrowe życie oraz promować dobrostan. Przedstaw pytanie kluczowe, na które będziecie poszukiwali odpowiedzi. (3 min.)
2. Poproś uczennice i uczniów o wyjaśnienie:
- Co oznacza dla nich zapewnienie wszystkim osobom (niezależnie od wieku) zdrowego życia?
- Dlaczego kwestia zdrowego życia jest ważna?
- Co to jest dobrostan?
Wypowiedzi uczniów możesz wzmocnić krótką prezentacją zapisów Konstytucji Światowej Organizacji Zdrowia. (załącznik nr 2) (4 min.)
Opcjonalnie: można wraz z grupą poddać analizie kwestię ochrony zdrowia jako prawa przysługującego każdemu człowiekowi w nawiązaniu do Praw Człowieka, w szczególności w odniesieniu do zapisów w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka: Artykuł 25
1. Każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia w inny sposób od niego niezależny. (Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z dn. 10 grudnia 1948 roku); oraz w Międzynarodowym Pakcie Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych: Artykuł 12
1. Państwa Strony niniejszego Paktu uznają prawo każdego do korzystania z najwyższego osiągalnego poziomu ochrony zdrowia fizycznego i psychicznego. 2. Kroki, jakie Państwa Strony niniejszego Paktu powinny podjąć dla osiągnięcia pełnego wykonania tego prawa, będą obejmowały środki konieczne do:
a) zapewnienia zmniejszenia wskaźnika martwych urodzeń i śmiertelności niemowląt oraz do zapewnienia zdrowego rozwoju dziecka;
b) poprawy higieny środowiska i higieny przemysłowej we wszystkich aspektach;
c) zapobiegania chorobom epidemicznym, endemicznym, zawodowym i innym oraz ich leczenia i zwalczania;
d) stworzenia warunków, które zapewniłyby wszystkim pomoc i opiekę lekarską na wypadek choroby. (Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych z dn. 19 grudnia 1966 roku).
3. Przekaż uczennicom i uczniom tekst
Sytuacja zdrowotna na świecie w 2015 roku (załącznik nr 3). Na podstawie tekstu porozmawiaj z klasą o opisanej sytuacji.
Pomocne mogą być pytania:
- Jakie są podstawowe problemy zdrowotne na świecie?
- Jakie choroby są najczęstszą przyczyną zgonów? (10 min.)
4. Na podstawie tekstu uczennice i uczniowie zaznaczają na mapie świata obszary występowania chorób zakaźnych i niezakaźnych, które są główną przyczyną zgonów ludzi w różnych regionach świata. Wykorzystaj do zadania załącznik nr 4.
Uczniowie i uczennice zaznaczają na otrzymanej mapie obszary występowania poszczególnych chorób zaznaczonych w ramce. W celu zwiększenia przejrzystości mapy młodzież może zastosować różne kolory. Po zaznaczeniu obszarów występowania chorób, porozmawiaj z klasą o różnicach, jakie występują między poszczególnymi regionami świata. W analizie można uwzględnić różnice pomiędzy globalnym Południem i globalną Północą. (10 min.)
W wykonaniu zadania pomocne mogą być dodatkowe materiały, w tym wykresy i mapy dostępne w Raporcie
Health in 2015: from MDGs, Millennium Development Goals to SDGs, Sustainable Development Goals. (szczególnie strony 82-91, 112-124, 140-149, 162-166) oraz w
Geografii medycznej.
5. Następnie poproś uczennice i uczniów, by w grupach zastanowili się, jakie są przyczyny i skutki występowania chorób. Przyczyny i skutki osoby uczestniczące wpisują w tabelę dostępną w załączniku nr 6. Wykonując zadanie porządkują przyczyny i skutki w czterech grupach: społecznych, ekonomicznych, cywilizacyjnych i środowiskowych. (10 min.)
Poszczególne grupy mogą wskazywać przyczyny i skutki dla wszystkich państw. W innym wariantach analiza może być dokonana odniesieniu do krajów globalnego Południa i globalnej Północy lub do wybranego regionu świata.
6. Podejmij z klasą dyskusję o działaniach, które powinny zostać podjęte dla poprawy stanu zdrowia ludności. Na podstawie wypowiedzi może być stworzona mapa działań.
Następnie przedstaw działania, które zostały już podjęte przez Światową Organizację Zdrowia. Wraz z uczniami dokonajcie porównania zaproponowanych działań z już podjętymi.
Opcjonalnie: można zestawić propozycje działań przedstawionych przez uczennice i uczniów można poddać analizie mając na uwadze Agendę na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030 przedstawioną do celu 3 (załącznik nr 7) (6min.)
Dokonaj podsumowania zajęć na podstawie prac uczniów podczas lekcji. Zaproponuj prace dodatkowe. (2 min.)
II. Zadanie domowe dla chętnych (opcjonalnie):
Uczniom zainteresowanym dodatkowo tematem zaproponuj opcjonalnie pracę:
Co ma wspólnego długość życia z zapadalnością na choroby?
Zadanie: Dokonaj zestawienia obszarów występowania chorób w różnych częściach świata a długością życia. Jakie zależności występują między długością życia a zapadalnością na choroby zakaźne i niezakaźne? Swoje spostrzeżenia zapisz w formie wniosków. (załącznik nr 4 i 5)
Poprawa sytuacji zdrowotnej ludności – dobre praktyki.
Zadanie: Opisz przykład działania podejmowanego w wybranym regionie świata lub państwie na rzecz ogólnej poprawy sytuacji zdrowotnej ludności lub też poprawy sytuacji zdrowotnej w odniesieniu do wybranej choroby występującej na świecie, jak np. malarii, HIV, AIDS, gruźlicy.
Dobrostan człowieka.
Zadanie: Przygotuj projekt działania promującego dobrostan. (praca może zostać wykonana indywidualnie lub zespołowo). Najlepszy z projektów może zostać zrealizowany we współpracy z organizacjami.
Materiały do wykorzystania podczas lekcji:
Materiały anglojęzyczne dotyczące problematyki zajęć. Materiały mogę być wykorzystane do pogłębienie treści zajęć i do prezentacji graficznej problemów:
Materiały dotyczące problematyki zajęć dostępne są na stronach internetowych:
www.who.int
www.who.un.org.pl
www.stat.gov.pl
www.ec.europa.eu.
Załączniki: