SCENARIUSZE

Mniej kupujemy – nie marnujemy

Opis: Scenariusz dla gimnazjum ukazujący uczniom zależności między oszczędzaniem żywności w Polsce a sytuacją w krajach Południa.

Autor/Autorka (autorzy/autorki): Joanna Góral-Wojtalik, Gabriela Lipska-Badoti, Dorota Moran



Cele: Po zajęciach uczniowie:
• rozumieją pojęcie bezpieczeństwa żywnościowego;
• opisują skutki marnowania żywności dla budżetu domowego, gospodarki i dla ludzi w krajach Południa i Północy.

Metody i formy pracy: praca w grupach, konferencja klasowa

Pojęcia kluczowe: suwerenność żywnościowa, marnowanie zasobów.

Środki dydaktyczne: pudełko na kartki z odpowiedziami uczniów, tablica,
karty pracy Matka Natura, Profesor Gospodarka, Rodzina Południowych, Rodzina Północnych

Przebieg zajęć
1. Wyjaśnij uczniom cele lekcji. Zadaj pytanie: „jakie produkty spożywcze wyrzuca się w twojej rodzinie?”. Rozdaj uczniom kartki. Uczniowie zapisują na nich drukowanymi literami nazwy produktów. Gotowe kartki uczniowie wrzucają do pudełka (aby odpowiedzi były anonimowe). Podziel tablicę na dwie kolumny: „to, co jest widoczne” i „to, co jest niewidoczne”. Wyjmij kartki z pudełka i powieś je w kolumnie „to, co jest widoczne”. Druga część tablicy pozostaje zasłonięta.
Według badań opinii publicznej przeprowadzonych w 2010 r. na zlecenie Federacji Pol- skich Banków Żywności :
do marnowania jedzenia przyznaje się co trzeci Polak; wśród przyczyn marnowania żywności najczęściej podaje się zbyt duże zakupy - 41% ankietowanych; 75 % badanych przyznaje, że potrzebne są programy edukacyjne informujące o tym, jak nie marnować żywności.

2. Odsłoń drugą część tablicy, mówiąc, że są też rzeczy, których nie widzimy, kiedy wyrzucamy jedzenie, ubrania czy sprzęty gospodarstwa domowego. Tymi zasobami są między innymi energia i woda. W Polsce jest mało zasobów wody w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Energia w naszym kraju pochodzi głównie z zasobów nieodnawialnych.

3. Powiedz, że teraz przyjrzycie się zasobom odnawialnym i nieodnawialnym. Zapytaj o przykłady. Następnie podziel uczniów
na 4 grupy. Uczniowie mają za zadanie przygotować konferencję pt. „Bezmyślna konsumpcja zagrożeniem dla suwerenności żywnościowej”. Wyjaśnij, co oznacza suwerenność żywnościowa. W konferencji udział wezmą: Matka Natura, Profesor Gospodarka, Rodzina Północ- nych, Rodzina Południowych. Rozdaj karty pracy każdej grupie.

4. Uroczyście otwórz konferencję i poprowadź dyskusję. Poproś każdego gościa o wypowiedź. Zachęcaj do zadawania pytań przybyłym gościom. Zakończ konferencję krótkim podsumowaniem. Podkreśl, że istotną sprawą jest myślenie o ludziach z krajów Południa, którzy tracą swoje ziemie, cierpią głód. Nadmierna konsumpcja Europejczyków i mieszkańców innych państw uprzemysłowionych (tj. krajów Północy) zagraża suwerenności żywnościowej w krajach Południa.

5. Spróbujcie napisać prosty dokument podsumowujący konferencję. Poproś, by każdy uczeń podszedł do tablicy i napisał, co może zrobić, aby suwerenność żywnościowa była faktem, a nie tylko postulatem. Możesz zakończyć cytatem z następującej wypowiedzi Mahatmy Gandiego:

„Ziemia dostarcza wystarczająco, aby zaspokoić potrzeby każdego człowieka, ale nie dość, by każdy człowiek zaspokoił swoją chciwość”.
Mahatma Gandhi