Świat na sprzedaż

Karta pracy nr 2.

Zestaw pytań do gry „Świat na sprzedaż”

Etiopia
1. Czy Etiopia była kiedyś skolonizowana?
Odp.: Nie, chociaż Włochy najechały ją w czasie II wojny światowej.
2. Główny produkt eksportowy Etiopii to kawa – PRAWDA czy FAŁSZ?
Odp.: Prawda, kawa stanowi 25% wartości eksportu Etiopii.
3. 80% społeczeństwa Etiopii stanowią rolnicy. Jaki procent dostępnej ziemi jest używany pod uprawę roli: 20 czy 90%?
Odp.: Tylko 20%.

Madagaskar
1. Kto skolonizował Madagaskar?
Odp.: Francja.
2. Madagaskar to czwarta pod względem wielkości wyspa na świecie – PRAWDA czy FAŁSZ?
Odp.: Prawda, po Grenlandii, Nowej Gwinei i Borneo.
3. Z czego jest znany Madagaskar: z przemysłu filmowego czy z dzikiej przyrody?
Odp.: Z dzikiej przyrody, dzięki położeniu w izolacji od reszty świata połowa występujących na Madagaskarze ptaków oraz większość ssaków i roślin nie występuje nigdzie indziej na świecie.

Kongo
1. Demokratyczna Republika Konga była kolonią brytyjską czy belgijską?
Odp.: Belgijską.
2. Druga wojna w Kongo rozpoczęła się w 1998 roku i trwa do dzisiaj. Ile ofiar pochłonęła: 10 tys. czy 6 mln?
Odp.: 6 mln, prawie tyle samo, co Polaków, którzy zginęli w czasie II wojny światowej.
3. Większość urządzeń elektronicznych, których używamy (telefony komórkowe, komputery), nie działałaby bez koltanu. Czy prawdziwe jest stwierdzenie, że większość światowych złóż tego minerału znajduje się w Kongo i że jest on ważną przyczyną toczącej się tam wojny?
Odp.: To prawda – wojna w Kongo jest czasem nazywana „wojną o koltan”.

Indonezja
1. Indonezja jest największym światowym producentem oleju palmowego. Do czego przede wszystkim jest on używany? Odp.: To źródło agropaliw, czyli paliw pochodzących z fermentacji niektórych roślin uprawnych, głównie kukurydzy, soi, rzepaku.
2. Z ilu wysp składa się Indonezja? Z więcej czy mniej niż tysiąca?
Odp.: Z większej liczby, dokładnie z 17 508 wysp. Tylko 6 tys. z nich jest zamieszkanych przez ludzi.
3. Czy Indonezja należy do G-8, grupy ośmiu najbogatszych państw świata?
Odp.: Nie, ale należy do G-20, a więc jest jednym z 20 najbardziej rozwiniętych pod względem ekonomicznym państw na świecie.

Tajlandia
1. Tajlandia jest jedynym krajem w Azji Południowo-Wschodniej, który nigdy nie był skolonizowany przez kraj europejski – PRAWDA czy FAŁSZ?
Odp.: Prawda. Większość sąsiadów Tajlandii była kolonizowana przez Francję i Wielką Brytanię.
2. Tajlandia jest największym producentem ryżu czy gier komputerowych?
Odp.: Ryżu, ryż jaśminowy z Tajlandii jest uznawany za najlepszy na świecie. Tajlandia jest znana również z innych powodów – ma największą liczbę rekordów Guinnessa w stosunku do liczby ludności na świecie.
3. Tajlandia jest 50. krajem na świecie pod względem wielkości, czyni ją to podobną do Polski czy do Francji?
Odp.: Do Francji, jest o ok. 40% większa od Polski.

Brazylia
1. Czy Brazylia jest największym producentem owoców kiwi na świecie?
Odp.: Nie, największym producentem kiwi są Włochy. Brazylia jest największym producentem pomarańczy.
2. Które z tych produktów to dwa główne towary eksportowe Brazylii: herbata, owoce cytrusowe, wieprzowina, ziemniaki czy wołowina?
Odp.: Dwa główne towary eksportowe Brazylii to owoce cytrusowe (ponad 20 mln ton rocznie) oraz wołowina (Brazylia jest jej największym światowym eksporterem).
3. Którym pod względem wielkości krajem świata jest Brazylia: piątym czy dziesiątym?
Odp.: Brazylia to piąty kraj świata, żyje tam ponad 200 mln ludzi (5 razy więcej niż w Polsce).

Kolumbia
1. Kolumbia jest największym eksporterem kakao na świecie. Czy potrafisz wymienić dwa sposoby jego użycia?
Odp.: Produkcja czekolady, ciasta, słodycze, napój do picia.
2. Liście koki, jedna z tradycyjnych upraw rolników w Kolumbii, jest importowana w dużych ilościach do Stanów Zjednoczonych. PRAWDA czy FAŁSZ?
Odp.: Fałsz. Import liści koki do USA jest nielegalny. Dodatkowo w ramach wojny narkotykowej prywatne firmy wynajęte przez departament stanu USA i działające w porozumieniu z rządem kolumbijskim niszczą uprawy koki w Kolumbii poprzez rozpylanie szkodliwych substancji nad polami. Jedynym wyjątkiem jest firma Coca-Cola, która importuje liście koki do produkcji słynnego napoju – głównie z Boliwii i Peru.
3. Amnesty International przeprowadziło badania, z których wynika, że najwięcej przypadków zawłaszczania ziemi oraz przesiedlania ludzi miało miejsce w regionach krajów bogatych w złoża minerałów. Czy potrafisz wymienić dwa minerały, które wydobywa się w Kolumbii?
Odp.: Węgiel, ropa, złoto i szmaragdy.


DEBATA

1. Ćwierć miliona ludzi, głównie rolników, ma zostać przesiedlonych przez rząd etiopski, by zrobić miejsce dla bogatych inwestorów z Indii. Inwestorzy ci potrzebują ziemi do uprawy żywności i bawełny oraz produkcji oleju palmowego i kauczuku – wszystko ma zostać przeznaczone na eksport. Biznesmeni obiecują mieszkańcom miejsca pracy, a rząd – budowę szkół i przychodni za pieniądze z dzierżawy ziemi. Etiopczycy uważają jednak, że będą wykorzystywani jako tania siła robocza, a pola, które im się obiecuje – wielkości 1,3 ha – nie pozwolą na wyżywienie ich rodzin. Gdy w wyniku suszy lub innych katastrof staną przed koniecznością kupienia najpotrzebniejszych produktów żywnościowych dla swoich rodzin, będą zmuszeni do sprzedaży bydła znacznie poniżej jego wartości. Zastanówcie się nad argumentami za i przeciw decyzji etiopskiego rządu.

2. Kiedy mieszkańcy Madagaskaru dowiedzieli się, że ich rząd próbował sprzedać połowę całej uprawnej ziemi na wyspie firmie Daewoo Logistics z Południowej Korei, rozpoczęły się protesty, które doprowadziły do zmiany rządu. Czy waszym zdaniem rządy państw powinny mieć prawo sprzedawania ziemi uprawnej zagranicznym firmom? Podajcie argumenty za i przeciw.

3. Od czasu tsunami, które zniszczyło prowincję Aceh w Indonezji, rząd zakazał ludności lokalnej budowania domów w odległości mniejszej niż 1 km od wybrzeża, tłumacząc, że chodzi o ich bezpieczeństwo w wypadku powtórnego uderzenia fal tsunami. Na plażach, w miejscu, gdzie kiedyś stały wioski rybackie, stanęły luksusowe hotele dla turystów. Mieszkańcy nadbrzeżnych wiosek uważają, że ich ziemia została zabrana, a oni sami pozbawieni szansy na zapewnienie bytu rodzinom, bo nie mogą już łowić ryb. Co sądzicie o tej sytuacji? Co według was powinni zrobić rybacy z Indonezji?

4. W 2010 roku rządy Demokratycznej Republiki Konga i Republiki Południowej Afryki ustaliły, że biali obywatele RPA otrzymają dostęp do żyznej ziemi uprawnej w Kongo, by pomóc temu krajowi w uzyskaniu bezpieczeństwa żywnościowego (tzn. by Kongo mogło zapewnić żywność swoim obywatelom). Z ziemi nadającej się pod uprawę w Kongo obecnie uprawiane jest tylko 2%, co sprawia, że żywność trzeba importować (aż 70% spożywanej w Kongo żywności pochodzi z zagranicy). Importowana żywność jest bardzo droga, wielu ludzi na nią nie stać. Niektórzy sądzą, że oddanie kongijskiej ziemi rolnikom z RPA to rodzaj łagodnego zawłaszczenia, które będzie miało już mniej łagodne skutki: wysiedlenie ludzi (by zrobić miejsce dla nowych rolników) oraz wzrost cen żywności, którą rolnicy z RPA będą sprzedawać mieszkańcom Konga. Jakie według ciebie warunki powinien postawić rząd kongijski rolnikom z RPA, by nie dopuścić do takiego scenariusza?