Odniesienie do podstawy programowej: Cele kształcenia − wymagania ogólne 1. Wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń (...) wyraża własne zdanie na wybrane tematy publiczne i uzasadnia je; jest otwarty na odmienne poglądy.
Treści nauczania − wymagania szczegółowe 23. Problemy współczesnego świata. Uczeń: 1) Porównuje sytuację w państwach globalnego Południa i globalnej Północy i wyjaśnia na przykładach, na czym polega ich współzależność. zwiń
Odniesienie do podstawy programowej:Cele kształcenia − wymagania ogólne 1. Wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń (...) wyraża własne zdanie na wybrane tematy publiczne i uzasadnia je; jest otwarty na odmienne poglądy.
Treści nauczania − wymagania szczegółowe 23. Problemy współczesnego świata. Uczeń: 1)... więcej
Powiązanie z publikacją „Jemy! A kto płaci?” „Świat na sprzedaż” jest wprowadzeniem do tematu zawłaszczania ziemi w krajach globalnego Południa. Może być przeprowadzony po zrealizowaniu scenariusza „Ziemia – zbyt cenna, by ją rabować”.
Cele:
- Uczniowie i uczennice definiują zjawisko zawłaszczania ziemi w krajach globalnego Południa i wymieniają zaangażowane w nie strony.
- Uczniowie i uczennice poznają współzależność państw globalnego Południa i Północy na przykładzie procederu zawłaszczania ziemi.
- Uczniowie i uczennice potrafią wyrazić własne zdanie na podany temat debaty.
Metody i formy pracy: praca w grupie, gra planszowa, dyskusja
Środki dydaktyczne: sznurek lub taśma do odgrodzenia sali, pionki i kostki do gry, karty pracy: – dla nauczyciela: instrukcje do gry w „Świat na sprzedaż”, – dla uczniów: plansza do gry „Świat na sprzedaż”, zestaw pytań i odpowiedzi do gry.
Przebieg lekcji:
1. Na początku lekcji zakomunikuj uczniom, że potrzebujesz w klasie więcej miejsca. Podaj dwójce uczniów długi sznurek lub taśmę i powiedz, żeby odgrodzili połowę sali, która jest odtąd twoją częścią, a wszyscy powinni przenieść się na drugą stronę sali – za tę granicę. Nie mogą zabrać ławek czy krzeseł. Jeśli zabraknie miejsca dla wszystkich, będą musieli uczyć się na stojąco. Zachowuj się tak, żeby sprowokować pytania uczniów: „Dlaczego zabiera się ich przestrzeń? Kto dał takie prawo? Czy dyrekcja o tym wie?”. Odpowiedz, że przecież dajesz uczniom inną przestrzeń w zamian za zajętą, wszystko odbywa się zgodnie z prawem, a dyrekcja wyraziła na wszystko zgodę. Podziękuj uczniom za udział w grze, zwiń sznurek i taśmę oraz zaproś do powrotu na swoje miejsca. 5 min
2. Podziel uczniów na grupy 2–3-osobowe i poproś o zastanowienie się nad sytuacją, która właśnie miała miejsce w klasie. Zapytaj uczniów, jak się czuli, gdy część ich klasy została zabrana, a oni nie mieli w tej sprawie nic do powiedzenia. Poproś, by pomyśleli o tym przez chwilę. Czy ta sytuacja przypomina im jakąś sytuację historyczną? Odpowiedzi zapisuj na tablicy pod nagłówkami: Kiedy? Kto zawłaszczył? Komu? Konsekwencje? (np. „1795–1918”; „Prusy, Austria i Rosja”; „Polsce”; „Nasz kraj przestał być całością, różne języki itd.”; „Francja, Portugalia, Wielka Brytania, Niemcy, Holandia, Dania, Belgia”; „różnym krajom Afryki”; „1884–1914”; „Zmarginalizowanie tradycyjnych kultur, konflikty, wzrost korupcji, gorsza sytuacja materialna społeczeństwa”). 5—10 min Planszę do gry znajdziesz na wewnętrznej
3. Powiedz uczniom, że zawłaszczanie ziemi ma miejsce również obecnie, i to stronie okładki
w wielu krajach globalnego Południa na całym świecie, a podczas tej lekcji dowiedzą się więcej na ten temat.
Podziel uczniów na grupy 5-osobowe i rozdaj każdej grupie zestaw do gry w „Świat na sprzedaż”. Rozdaj uczniom kopie zasad gry i wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 20—25 min
4. Po skończonej grze poproś uczniów, by podzielili się argumentami, których użyli w debatach. Zaproś chętne grupy do zaprezentowania swoich argumentów na forum. Na koniec zapytaj, czy jest to ważny temat, którym chcieliby się zajmować. 5—10 min