MATERIAŁY DODATKOWE

Boliwia. W jakich domach mieszkamy?

Opis: Gry i zabawy z Boliwii wraz z instrukcją filmową

Autor/Autorka (autorzy/autorki): Marlena Nowaczyk



Enchoque, inaczej kulołapka

Zaproponuj dzieciom wykonanie i zabawę enchoque (czyt. enczioke). Jest to bardzo popularna zabawka, a zarazem gra zręcznościowa w Boliwii. Oryginalne enchoque składa się z drewnianego kijka i drewnianej kuli połączonych sznurkiem. W kuli wydrążony jest otwór. Gracz trzyma kijek i stara się, podrzucając kulkę w powietrze, nadziać ją na patyk. Łatwiejsza, często dziś spotykana wersja zabawki składa się z połączonych: kulki i kielicha, do którego kulka powinna wskoczyć.

enchoque Enchoque możemy zrobić domowym sposobem z papierowego lub plastikowego kubeczka np. po jogurcie, kawałka cienkiego sznurka (np. szpagatu, dratwy, kordonka) i folii aluminiowej (ew. z orzechem włoskim). Odetnij ok. 50-60 cm sznurka, końcówkę połóż na kawałku folii aluminiowej, a następnie zgnieć folię tak, by powstała kulka, a sznurek trzymał się w środku. Zrób grubą igłą lub szpikulcem otwór w dnie kubeczka, przewlecz nitkę i zawiąż pęczek. Enchoque gotowe! Można zacząć trenować!


http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=KTyqMbhBbGQ

Carretilla, czyli „taczki”

Cel: dotarcie do mety.
Gra dla przynajmniej 4 osób połączonych w pary.

Każda z par musi przybrać kształt taczki, to znaczy: jedna osoba opiera się na dłoniach na podłodze, a druga, stojąc za nią, trzyma ją za nogi (za kostki) – tak jak trzyma się taczkę. W takiej pozycji pary ustawiają się na linii startu i ścigają, tak jakby pchali taczkę po trawniku czy wyznaczonym polu. Wygrywa para, która pierwsza dotrze do mety.


http://www.youtube.com/watch?v=Yo74etOtNtM&feature=player_embedded

Tirarfrijoles, czyli „rzuć fasolą”

Potrzebne będą: nasiona fasoli lub szklane kulki (po 9 dla każdego gracza), kredy lub kolorowego sznurka.
Cel: zebranie wszystkich fasolek przeciwnika.

Gra przeznaczona jest dla parzystej liczby graczy – każdy dobiera się w parę z drugą osobą. Za pomocą kredy rysujemy na ziemi prostą linię długości około 1,5 metra. Linię można też oznaczyć za pomocą sznurka.
Osoby z pary stoją naprzeciwko siebie, po dwóch stronach linii, w odległości od linii około 1,5 m każdy (a więc graczy dzielą od siebie 3 metry). Każdy z graczy wykonuje próbę rzutu fasolką w stronę linii – gracz, którego fasolka wyląduje bliżej niej, rozpoczyna grę i pozostaje w pozycji stojącej. Druga osoba przykuca 1,5 metra od linii twarzą do swojego partnera w grze. Pozycja gracza stojącego jest następująca: stoi przy linii, tworząc jakby bramkę: pięty ma złączone, stopy rozchodzą się na boki, tworząc kształt szerokiej litery V, fasolkę trzyma w ręku przed sobą.
Drugi gracz przyklęka około 1,5 metra od linii, twarzą do gracza stojącego, i próbuje „wypstryknąć” swoją fasolkę pomiędzy jego „rozwarte” stopy. Ma 3 próby – jeśli nie trafi, gracz stojący dostaje fasolki, którymi rzucano (i które nie wylądowały w bramce) i gracze zamieniają się rolami. Jeśli klęczący gracz trafi, wtedy stojący upuszcza jedną ze swoich z fasolek. Wtedy klęczący może spróbować „wygrać” upuszczoną fasolkę – wyrzuca/wypstrykuje kolejną swoją fasolkę, ale tym razem tak, by uderzyła ona tę upuszczoną. Jeśli mu się powiedzie, otrzymuje ją. Jeśli mu się nie uda, wtedy stojący gracz zachowuje zarówno swoją upuszczoną fasolkę, jak i tę, którą w nią rzucano.
Gra kończy się, kiedy któryś z graczy zgarnie wszystkie fasolki będące w grze. Zasady gry można także uprościć na potrzeby młodszych lub początkujących w grze dzieci – za cel gry można jedynie obrać trafienie fasolką w bramkę ze stóp przeciwnika i podczas gry ćwiczyć umiejętność celnego „wypstrykiwania” fasolek.