MATERIAŁY DODATKOWE

Gwatemala - w co się ubieramy?

Opis: Gry i zabawy z Gwatemali wraz z instrukcją filmową. Materiał dodatkowy do scenariusza zajęć o Gwatemali.

Autor/Autorka (autorzy/autorki): Marlena Nowaczyk



Piniata

Piniata to zabawa znana nie tylko w Gwatemali, bawią się w nią dzieci w krajach Ameryki Południowej i Środkowej, a także w Portugalii i Hiszpanii. Zwyczaj ten pochodzi najprawdopodobniej od Indian i został od nich przejęty przez kolonizatorów. Piniatę przygotowuje się przed Bożym Narodzeniem lub na urodziny. Piniata to wypełniona słodyczami kula (czasem może mieć inny kształt, np. konia), którą wiesza się pod sufitem. Dzieci muszą rozbić piniatę kijem lub pałką, muszą przy tym mieć zawiązane oczy. Jeśli im się uda, mogą zabrać tyle słodyczy, ile dadzą radę zebrać.

Piniatę należy zacząć przygotowywać kilka dni wcześniej, w przygotowania można włączyć dzieci. Potrzebne będą: balon, miska o średnicy zbliżonej do średnicy balona, stare gazety makulaturowe, klej z mąki i wody, cukierki i inne łakocie do wypełnienia wnętrza, sznurek, kijek do rozbicia piniaty, opaska do przewiązania oczu, bibuła lub inne kolorowe ozdoby (opcjonalnie). Cel: rozbicie piniaty tak, by wysypały się łakocie.

W pierwszej kolejności naszykuj klej z wody i mąki w proporcjach 2:1 (dwie miary wody na jedną miarę mąki). Kleik starannie wymieszaj. Balon nadmuchaj do średnicy około 15-20 cm i zawiąż na supełek, a gazetę podrzyj na paski długości mniej więcej 8 cm i szerokości około 5 cm. Paski gazety maczaj w kleju i takimi mokrymi kawałkami papieru obkładaj wokoło balon – zostawiając wokół supełka około 2cm bez oklejenia (będzie to otwór, przez który wsypiesz do środka łakocie). Balon podczas oklejania możesz umieścić w misce – usprawni to pracę.

Teraz musisz odczekać kilka godzin albo najlepiej całą noc, aż warstwa papierowa wyschnie. Gdy będzie zupełnie sucha, układaj na niej kolejne warstwy papieru – drugą, trzecią, czwartą – każdą kolejną na wyschnięta spodnią warstwę. Po nałożeniu trzech, czterech warstw przebij balon i wyjmij go ze środka (po to nie obklejaliśmy papierem balonu wokół supełka). W ten sposób powstała sztywna papierowa „kula” o kształcie balonu. Przez otwór wsyp łakocie, kawałki bibuły. Zrób po bokach otworu dwie dziurki i przewlecz przez nie sznurek. Otwór możesz zatkać zgniecioną gazetą. Tak przygotowaną piniatę wystarczy jeszcze tylko kolorowo przyozdobić np. bibułą – okleić jej ścianki, a także „ogon”, który będzie powiewał podczas rozbijania. Piniatę zamocuj na mocnej gałęzi drzewa lub sznurku/żyłce rozwieszonym/-ej w pomieszczeniu, zawiąż uderzającemu oczy, kijek w dłoń i… do dzieła – niech rozsypią się łakocie! Jeśli przy pierwszej „rundzie” uderzeń piniata nie zostanie rozbita, kolejną rundę można przeprowadzić, nie przewiązując już oczu uczestnikom.

Najlepiej, żeby dzieci uderzały piniatę po kolei, pozwoli to uniknąć przypadkowego urazu. Należy wyraźnie zwrócić uwagę dzieciom, by nie wyrzucały kijka z rąk a jedynie próbowały uderzyć wiszącą piniatę. Chcąc usprawnić przebieg zabawy w dużej grupie, warto mieć w zanadrzu kilka opasek, by przewiązać oczy jednocześnie kilku dzieciom. Podczas rozbijania piniaty dzieci w Ameryce Południowej recytują rymowanki lub śpiewają specjalne piosenki, zaproponuj dzieciom wspólne recytowanie podczas zabawy:

Piniata
Nie chcę ja srebra, nie chcę ja złota,
Rozbić piniatę przyszła mi ochota!
Rusz się, no rusz się! Wyjdź dziewczę stąd.
Z koszem słodyczy szybko opuść kąt.
Rusz się, no rusz się! Wyjdź Juana ma.
Z koszem fistaszków spiesz do nas raz dwa!
Uderz, uderz, uderz! A nie pogub drogi
i do celu prosto niech cię niosą nogi.
Słodka pomarańcza, słodki ananas,
tych, co w drzwiach stoją, przegoń kijem zaraz.
(http://pl.wikipedia.org/wiki/Piniata)


http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=xkm3N8Yb2iY