Antykonsumpcyjna martwa natura

Martwa natura w nowej odsłonie. Młodzież tworzy kompozycję martwej natury, wykorzystując jako obiekt przedmioty codziennego użytku, z których nie korzysta i które nie są jej potrzebne. To okazja, aby młodzi ludzie zastanowili się nad współczesnym konsumpcjonizmem i swoim stylem życia, a w szerszym kontekście przyjrzeli się także nierównościom społecznym – tak na świecie, jak i w swoim otoczeniu. Technika wykonania pracy to rysowanie,
malowanie lub stworzenie kolażu, np. z wycinków gazet lub strzępków materiałów.

Zagadnienia:
- Konsumpcja i produkcja
- Żywność i rolnictwo
- Zasoby naturalne

Pytanie kluczowe:
- W jaki sposób można wpływać na zachowania konsumenckie poprzez sztukę?
Cele zajęć:
- Dowiesz się, czym jest martwa natura i poznasz przykładowe techniki jej wykonania.
- Stworzysz układ przestrzenny, który stanie się obiektem dalszej pracy plastycznej.
- Wykonasz autorską wersję martwej natury, która stanie się komentarzem do współczesnej konsumpcji.

Zagadnienia plastyczne:
- Komponowanie w przestrzeni i na płaszczyźnie
- Minimalizm
- Reklama
- Kolaż

Metody:
- Rozmowa ukierunkowana
- Pokaz slajdów (reprodukcje martwej natury)
- Praca plastyczna

Formy pracy:
- Praca w grupach
- Praca indywidualna

Technika wykonania pracy plastycznej:
- Rysowanie, malowanie
- Kolaż
Środki dydaktyczne i materiały:
- Reprodukcje obrazów przedstawiających martwą naturę.
- Materiały, tworzywa, tkaniny, zdjęcia, gazety, papiery kolorowe potrzebne do wykonania kolażu, klej, nożyczki, kartka z bloku rysunkowego A3.
- Rzutnik, dostęp do Internetu.

Przebieg zajęć:
Przed lekcją poproś młodzież, aby na kolejne zajęcia przyniosła dwa, maksymalnie trzy przedmioty, które wcześniej bardzo chciała mieć, a z których już nie korzysta – mogą to być np. ubrania, dodatki, różne gadżety lub takie produkty, które konsumuje w nadmiarze.

1. Zapytaj uczniów i uczennice, jakie przedmioty przynieśli na zajęcia, i poproś o krótkie uzasadnienie wyboru. Następnie przeprowadź z młodzieżą krótką rozmowę na temat współczesnej konsumpcji oraz stylu życia, jaki jest jej bliski. Poniżej znajdziesz przykładowe pytania, które możesz zadać:
- Na czym polega współczesna konsumpcja?
- Jakie znaczenie dla współczesnej konsumpcji ma reklama?
- W jakim stopniu reklama wpływa na zachowania konsumenckie?
- Na czym polega minimalizm i jaki może mieć związek z konsumpcją?
- Czy konsumujemy tyle, ile kupujemy?
- Czy w naszych domach zdarzają się produkty, które się marnują?

2. Wyjaśnij, że podczas zajęć zajmiecie się rysowaniem martwej natury, wykorzystując do stworzenia kompozycji niepotrzebne lub nadmiernie konsumowane przedmioty, które uczennice i uczniowie przynieśli ze sobą. Przypomnij, czym jest martwa natura, odwołując się do przykładów klasycznych reprodukcji.

3. Zaprezentuj przykładowe prace artystów i artystek poruszających w swojej twórczości kwestię współczesnej konsumpcji. Omów funkcję poszczególnych technik wykonania prac (np. dokumentalną funkcję fotografii). Możesz skorzystać z poniższych przykładów:
- Cykl fotografii Petera Menzela pt. „Głodna planeta. Rodzinne portrety jedzenia” (ang. „Hungry Planet. Family Food Portraits”: http://bit.ly/rodzinne_portrety_jedzenia. Na fotografiach zaprezentowano rodziny z 24 krajów świata, zarówno globalnej Północy, jak i globalnego Południa, wraz z ilością jedzenia, jakie konsumują w ciągu jednego tygodnia. Pozwalają one na zastanowienie się zarówno nad kulturowymi, jak i ekonomicznymi
różnicami występującymi na świecie, a także współczesną kulturą konsumpcji i marnowania żywności oraz jej jakością (pochodzenie – lokalne czy importowane; przetworzone czy naturalne, itp.).
- Seria obrazów Victora Ponomarenko pt. „Martwa natura jednorazowego użytku” (ang. „Disposable still-life”) oraz „McŚniadanie” (ang. „McBreakfast”): https://www.behance.net/ponomarenko-victor.
- Seria fotografii Stephanie Dean pt. „Współczesne artykuły spożywcze” (ang. „Modern groceries”): http://www.stephaniedean.com/modern-groceries/.

4. Podziel klasę na czteroosobowe grupy i poproś, by każda z nich stworzyła z przyniesionych przedmiotów kompozycję martwej natury, która stanie się jej komentarzem do współczesnej konsumpcji.

5. Zwróć uwagę młodzieży na kolorystykę kompozycji, gamę barwną i światło, a następnie zaproś uczniów i uczennice do indywidualnej pracy – rysowania bądź malowania tej kompozycji, którą stworzyli w ramach swojej grupy. Mogą także wykonać ją techniką kolażu; wyjaśnij wówczas, na czym ona polega.

6. Zaproś młodzież do zaprezentowania swoich prac: każda grupa przedstawia najpierw stworzoną wspólnie kompozycję, a następnie poszczególne prace, które ją interpretują. Wspólnie odpowiedzcie na pytanie kluczowe zajęć: W jaki sposób można wpływać na zachowania konsumenckie
poprzez sztukę? Możesz także zachęcić uczniów i uczennice do zrobienia wystawy w szkole lub zainicjowania projektu uczniowskiego w zakresie świadomej konsumpcji.

Praca domowa:
1. Zachęć młodzież do poszukania w Internecie blogów polskich autorek i autorów dotyczących minimalizmu i minimalistycznego stylu życia. Poproś, by przy użyciu dowolnej techniki plastycznej udzielili odpowiedzi na pytanie: Czym jest dla mnie minimalizm?