MATERIAŁY DODATKOWE

Czy wszyscy mamy tak samo i jak zależymy od innych?

Opis: Załącznik 1 - materiały dodatkowe do scenariusz dla uczniów i uczennic klas IV-VI szkoły podstawowej oraz klasy I gimnazjum poruszającego temat globalnych współzależności.

Autor/Autorka (autorzy/autorki): Izabela Parkitna-Mierzwa, Anita Ponikło, Anna Wiśniewska



Załącznik nr 1 – przykładowe role:
• Jesteś Aborygenem, masz 10 lat, mieszkasz w osadzie gdzieś w środku Australii. Aborygeni są ludźmi, którzy jako pierwsi zasiedlili Australię, lecz obecnie większość mieszkańców stanowią późniejsi przybysze z Europy, szczególnie z Wielkiej Brytanii. Oni wprowadzili swoje prawa i zwyczaje, które są zupełnie inne od aborygeńskich. Aborygeni byli przez dziesiątki lat prześladowani. Obecnie również są często traktowani gorzej niż inni mieszkańcy Australii, np. wykonują mniej szanowane i gorzej płatne prace.

• Masz 12 lat, mieszkasz w Bangladeszu, masz młodszego brata i dwie młodsze siostry. Przyjechaliście ze wsi do miasta, bo w waszej wiosce były problemy z dostępem do wody i już nie można było uprawiać roślin. Twoi rodzice pracują w fabryce odzieży, ale ich zarobki są bardzo niskie. Aby im pomóc, ty też od miesiąca pracujesz w tej fabryce. Może teraz uda się wam zarobić na utrzymanie rodziny?

• Masz 11 lat, mieszkasz w dużym mieście w Wielkiej Brytanii. Pochodzisz z bogatej rodziny, twój tata bardzo dużo zarabia, lecz całe dnie spędza w pracy. Mama pracuje w domu, ale też jest bardzo zajęta. Ty masz dużo obowiązków szkolnych, uczysz się dodatkowo w szkole muzycznej, zostaje ci mało czasu wolnego.

• Uczysz się w gimnazjum, mieszkasz w Warszawie, nie masz rodzeństwa. Przyjechaliście z innego miasta, bo twoi rodzice właśnie w stolicy znaleźli pracę. Teraz zarabiają średnio, ale za to już po południu są w domu i możecie spędzać czas razem.

• Jesteś nastolatkiem, mieszkasz w średniej wielkości mieście w Polsce, w domu jednorodzinnym z mamą, starszą siostrą i babcią. Tata nie mógł znaleźć pracy w kraju, więc wyjechał do Niemiec. Nie mogliście przenieść się tam wszyscy i zamieszkać razem, więc tata odwiedza was tak często, jak może – ale to i tak tylko raz kilka tygodni.

• Masz 9 lat, mieszkasz w Polsce. Twoi rodzice mają wielki sad, w którym uprawiane są jabłka i brzoskwinie. W sezonie rodzice zatrudniają wielu robotników z innych miejscowości, a nawet z innych krajów, takich jak Ukraina czy Białoruś. W trakcie roku szkolnego do szkoły wozi cię twoja mama, która jest tam nauczycielką. Po lekcjach masz dodatkowe zajęcia językowe i treningi karate.

• Masz 10 lat, mieszkasz z rodzicami i rodzeństwem w willowej dzielnicy w stolicy Brazylii. Twoi rodzice mają wielki obszar ziemi, na której hodują konie lub z której za opłatą pozwalają korzystać innym ludziom. Jest to świetny interes, więc nikt z twojej rodziny nie musi martwić się o to, że będzie musiał odmawiać sobie jakichkolwiek przyjemności.
• Masz 10 lat, mieszkasz z rodzicami i rodzeństwem w slumsach – dzielnicy biednych ludzi na obrzeżach stolicy Brazylii. Ponieważ wasze domy są nielegalnie zbudowane, nikt nie troszczy się o to, żebyście mieli prąd, wodę lub kanalizację. Twoi rodzice pracują tylko od czasu do czasu, bo niełatwo znaleźć zatrudnienie w tak wielkim mieście, w którym mieszka 2,5 mln ludzi.

• Masz 12 lat, mieszkasz z rodziną w Bangalore w Indiach – to wielkie miasto, w którym jest mnóstwo fabryk i placówki firm działających na całym świecie! Twój tata jest informatykiem i firma, w której pracuje, zaproponowała mu przeniesienie się do swojego oddziału w Polsce. Szkoda ci opuszczać dom i znajomych, ale trochę cieszysz się z przeprowadzki. Już nie możesz się doczekać, co się wydarzy.

• Masz 12 lat, mieszkasz w Detroit w stanie Michigan, w USA. Kiedyś było to miasto, w którym działało dużo fabryk i pracowało wielu ludzi. Jednak właściciele firm uznali, że produkcja w Detroit jest zbyt droga, i przenieśli się na inne kontynenty, gdzie płacą pracownikom mniej. Teraz wasze miasto popada w ruinę, a twoi rodzice stracili pracę.

• Masz 11 lat, mieszkasz w Chinach w regionie rolniczym. Mieszkasz z mamą, babcią i dziadkiem. Twój tata, podobnie jak rodzice wielu twoich koleżanek i kolegów, wyjechał do pracy w dużym mieście na południu kraju. Przyjeżdża tylko raz w roku, na Nowy Rok, poza tym rozmawiacie przez Skype’a albo przez telefon. I tak masz szczęście, bo niektórzy rodzice pracują w różnych państwach afrykańskich i czasem nie przyjeżdżają do domu przez kilka lat!

• Masz 13 lat, mieszkasz w jednym z miast w Ekwadorze. Twoja rodzina musi się bardzo starać, żeby poradzić sobie w nowym miejscu. Wcześniej mieszkaliście w okolicy, w której koncern paliwowy zaczął wydobywać ropę naftową. Prawie wszyscy mieszkańcy musieli się wyprowadzić, ponieważ firmie ten teren był potrzebny. Po wydobyciu ropy nikt już nie może tam wrócić, bo środowisko jest zupełnie zatrute.

• Masz 8 lat, mieszkasz w Rosji. Twoi rodzice dużo pracują, ale niewiele zarabiają. Do wydatków rodzinnych dokłada się też babcia, choć ma niewielką emeryturę. Na szczęście macie ogródek, w którym uprawiacie warzywa, więc nie musicie wszystkiego kupować w sklepie. W telewizji mówi się, że Rosja to potężny i bogaty kraj. To jednak nie znaczy, że wszyscy jego mieszkańcy są bogaci i szczęśliwi.

• Masz 9 lat, mieszkasz w Syrii. Masz młodsze rodzeństwo – brata i siostrę. Od pewnego czasu przebywacie z mamą i babcią w obozie tymczasowym, ponieważ w waszym kraju wybuchła wojna i w domu nie było już bezpiecznie, wokół trwały walki. Nie było też prądu i wody. W obozie mieszka bardzo dużo ludzi. Nie wolno go opuszczać, więc nikt nie może pracować ani chodzić do szkoły. Wszyscy boją się, co dalej się z nimi stanie. Często też nie mają żadnych wieści o losach bliskich. Wy też nie wiecie, gdzie jest wasz tata, który walczy na wojnie.

• Masz 11 lat, mieszkasz na Okupowanych Terytoriach Palestyńskich. Od pewnego czasu w waszej okolicy znów trwają walki, są przerwy w dostawie prądu i wody. Nie wiesz, co się wydarzy jutro.

• Masz 12 lat, mieszkasz w stolicy RPA, Kapsztadzie. Twoja rodzina nie jest ani biedna, ani szczególnie bogata, a twoje codzienne życie wygląda podobnie jak życie twoich kolegów i koleżanek. Dużo czasu zajmuje ci szkoła, ale po południu możesz się bawić. Szczególnie lubisz pływać, chodzić do kina i grać na playstation.

• Masz 9 lat, mieszkasz w Sudanie Południowym. Jest tu duży problem z dostępem do wody pitnej. Zamiast chodzić do szkoły, codziennie przynosisz wodę i pomagasz mamie zajmować się domem.

• Jesteś nastolatkiem, mieszkasz w Demokratycznej Republice Konga. Wraz ze starszym bratem pracujesz w nielegalnej kopalni rud tantalu – rzadkich minerałów, które wykorzystywane są do produkcji m.in. smartfonów.

• Masz 12 lat, mieszkasz tymczasowo w Polsce, ponieważ twoja mama jest tutaj konsulem waszego kraju. Mieszkacie w wynajętym dla was apartamencie. Chodzisz do prywatnej międzynarodowej szkoły, w której lekcje odbywają się po angielsku. Po lekcjach i zajęciach dodatkowych spędzasz czas ze znajomymi.

• Masz 9 lat, mieszkasz w dużym mieście w Polsce. Urodziłeś się tutaj, ale nie jesteś Polakiem. Jesteś Czeczenem, a twoi rodzice i starsi bracia musieli uciekać z kraju, ponieważ wybuchła wojna. Udało im się dotrzeć do Polski, jednak najpierw musieli mieszkać w ośrodku dla uchodźców, ponieważ trzeba było udowodnić, że ich zdrowie i życie było w Czeczenii zagrożone. Trwało to prawie dwa lata, ale się udało. Chodzisz do szkoły i masz wiele koleżanek i kolegów. Dla ciebie to normalne, że mieszkacie właśnie tu, ale rodzice bardzo tęsknią za bliskimi, którzy zostali w Czeczenii.