Jak daleko mieszkają rzeczy

Cel ogólny:
• Uświadomienie dzieciom, jak długą drogę musiały przebyć przedmioty codziennego użytku, które można znaleźć w domu i jaki to ma wpływ na środowisko w ujęciu lokalnym i globalnym .

Cele szczegółowe:
• Uświadomienie uczniów skąd pochodzą produkty codziennego użytku i jaki dystans pokonują, zanim dotrą na półkę sklepową
• zwrócenie uwagi na skutki, jakie niesie dla ludzi i środowiska pokonywanie długich dystansów
• próba wypracowania rozwiązań

Grupa wiekowa:
• klasa V-VI SP
• klasy I gimnazjum

Czas trwania: 45 min.

Liczba uczestników: ok. 20-30

Potrzebne materiały:
• globus lub mapa świata,
• kolorowy sznurek,
• kilka popularnych produktów spożywczych lub np. etykietki z nazwami tych produktów, zdjęcia z tymi produktami itp.
• lista krajów produkujących wybrane towary (w gestii nauczyciela prowadzącego, w zależności od produktów jakie użyje, pomocne mogą być informacje zamieszczone w ćwiczeniu scenariusza :”Sieć globalnych powiązań”)
• kolorowe samoprzylepne karteczki,
• długa linijka.

Tok lekcji:
1. Podziel uczestników na 4–6 grup (w zależności od wielkości grupy i liczby przygotowanych produktów).

2. Posadź grupy osobno, tak aby każda uformowała mały krąg. Powiedz dzieciom, że zaraz rozdasz im produkty spożywcze, a ich zadaniem będzie wspólnie, w grupach, zastanowić się nad tym, skąd dane artykuły pochodzą. (Uwaga! Zaznacz, że nie chodzi tutaj o sklep, w którym zostały kupione, ani o miejsce, gdzie zostały zapakowane, ale o kraj, gdzie rosną owoce bądź są wytwarzane produkty).

3. Rozdaj każdej grupie taką samą liczbę produktów. Przeznacz 5 min na spokojną dyskusję w grupach. Kiedy uczestnicy będą gotowi, zaproś po kolei każdą grupę, żeby przedstawiła swoje pomysły.

4. Zaznaczaj dobre odpowiedzi na globusie lub mapie świata, zachęcaj wszystkich do dyskusji, sprawdzaj informacje na swojej liście odpowiedzi.

5. Po zakończeniu oznaczania państw na globusie lub mapie zapytaj dzieci, jak długo trwała ich najdłuższa podróż samochodem i jaki był jej cel. Pozbieraj te odpowiedzi i wybierz kilka z wymienionych miejsc do pokazania na mapie.

6. Następnie weź sznurek i odmierz odległość od Polski do najdalszego lub najbardziej popularnego z wymienionych przez dzieci miejsca. Zmierzcie wspólnie, ile centymetrów ma tak rozciągnięty kawałek sznurka.

7. Potem znowu za pomocą sznurka sprawdźcie, jak daleko (ile centymetrów) jest do państwa, gdzie produkowanych jest najwięcej wyrobów przyniesionych na zajęcia.

8. Porównajcie dystanse. O ile dłuższą drogę ma do pokonania dany produkt? Zapytaj dzieci, czy ich dalekie podróże były dla nich męczące i jak długo pokonywały daną trasę. W odniesieniu do ich opowieści zastanówcie się, jak trudna jest podróż, którą pokonał dany produkt (dobrym przykładem jest banan, który przyniesiony ze sklepu nie lubi żadnych podróży – włożony do szkolnego plecaka staje się czarny i traci apetyczny wygląd).

9. Zapytaj dzieci, jaki według nich może to mieć wpływ na pokazane produkty (owoce lub warzywa), na ludzi oraz na środowisko naturalne. Zróbcie burzę mózgów. Odpowiedzi zapiszcie na tablicy. Ważne – moderuj tak dyskusją, aby zwrócić uwagę na: chemię w produktach spożywczych, jej wpływ na organizm ludzki i zdrowie oraz zanieczyszczenie środowiska przez środki transportu i skutki jakie ono ze sobą niesie. Następnie wspólnie zastanówcie się jak można zaradzić takiemu stanowi rzeczy (kupowanie produktów lokalnych lub produktów ekologicznych i certyfikatem Fair Trade). Podsumuj, że takie rozwiązania są przyjezdne środowisku, produkty nie są tak bardzo nasączone chemią, a więc również zdrowsze dla człowieka.