Smaczne zagadki

Utarło się powiedzenie, że na naszym talerzu możemy znaleźć cały świat. Wiele z produktów, które jemy na co dzień przebyło tysiące kilometrów do sklepów, w których je kupujemy. Żywność, którą wybieramy ma wpływ na nasze zdrowie,
na środowisko oraz warunki pracy ludzi, którzy ją produkują. Te zajęcia można przeprowadzić w obecności rodziców ( jako zajęcia otwarte) lub przy ich aktywnym udziale.

Poruszane zagadnienia:
• żywność
• zrównoważony rozwój
• lokalne uprawy
• łańcuch produkcji i dystrybucji żywności

Czas trwania: 45min – 60 min

Cele ogólne:
• wykorzystanie zmysłów do poznania różnorodności świata
• przygotowanie dzieci do rozmowy o odpowiedzialnej konsumpcji.

Cele szczegółowe:
• doskonalenie spostrzegawczości,
• ćwiczenie pamięci,
• aktywne słuchanie
• doskonalenie czuciowego (dotykowego) stylu uczenia się

Formy pracy:
• zbiorowa,
• grupowa
• indywidualna.

Metody:
• wspólne myślenie
• głosowanie stopami
• praca w kole

Środki dydaktyczne:
• warzywa, owoce i inne produkty żywnościowe (kawa, herbata, przyprawy, makaron,kasza) pochodzące z Polski i spoza kraju w dużej, nieprzezroczystej torbie
• kartki papieru z napisami :nigdy, czasami, często, codziennie lub odpowiadającymi im symbolami
• kartki papieru, kolorowe kredki lub flamastry

Przebieg:
1. Usiądźcie w kole. Powiedz dzieciom, że pobawicie się w grę „wszyscy którzy...”. Wszyscy, których dotyczyć będzie zdanie, które przeczytasz powinni wstać i usiąść na innym miejscu w kole. Poinstruuj dzieci, że nie ma potrzeby robienia tego szybko, bo miejsc wystarczy dla wszystkich dzieci. Zacznij dokańczać zdanie „wszyscy, którzy...” np. chodzą do przedszkola, lubią się bawić, lubią jeść lody, jedli dziś smaczny obiad, jedzą dużo warzyw i owoców itp. Zacznij od zdań, z którymi identyfikować się będzie większość grupy, żeby poćwiczyli zasady gry. Następnie wprowadzaj bardziej różnicujące zdania np. wszyscy którzy jedzą słodycze tylko w weekend, lubią jeść brokuły itd. Po skończonej zabawie zapytaj dzieci czego się dowiedziały o swoich kolegach i koleżankach. Czy coś ich zaciekawiło, zdziwiło? Czy wiedzą przy którym zdaniu najmniej osób zmieniło miejsca a przy którym najwięcej? Co to znaczy? Czy patrzyli na innych podczas zabawy, czy koncentrowali się na swoich odpowiedziach? Dlaczego?
Możesz też zrobić inną formę tej zabawy prosząc dzieci, by dokańczały zdania np. Moja ulubiona potrawa to..., Czerwone warzywa i owoce to...., Nigdy nie jadłam/em...., Zaczyna chętne dziecko, potem kontynuuje dziecko po jego/jej prawej lub lewej stronie aż skończy się rundka.
Podsumuj podobnie – pokazując dzieciom, ile informacji dostarcza aktywne słuchanie innych.

2. Zaproś dzieci do quizu, w którym będą odpowiadały na pytania postawą swojego ciała. Jeśli odpowiedź to nigdy lub nie – dotykają podłogi; czasami/trochę – siedzą w kręgu, zawsze/dużo- stają na palcach.

Zadawaj dzieciom pytania związane z tematyką żywności i konsumpcji np.
◦ czy jesz czekoladę?
◦ Czy masz coś zrobionego własnoręcznie?
◦ Czy segregujesz śmieci?
◦ Czy zastanawiasz się jak powstają rzeczy, które kupujesz?
◦ Czy kupujesz w supermarkecie?
◦ Czy próbowałeś czegoś ze Sprawiedliwego Handlu?
◦ Czy byłeś na wsi?
◦ Czy hodujesz własne warzywa, owoce?
◦ Czy posadziłeś/aś drzewo?
Porozmawiaj chwilę z dziećmi o ich obserwacjach podczas tego ćwiczenia.

3. Pokaż dzieciom torbę wypełnioną produktami. Zaproś chętne dzieci, by pojedynczo podchodziły, wkładały rękę do torby i starały się opisać słowami czego dotykają a następnie odgadły co to jest. W razie potrzeby pomagaj dzieciom pytaniami i zachęć do tego pozostałe dzieci: czy to jest duże/małe? Twarde/miękkie? Jaką ma skórkę?
Produkty układajcie w środku koła do momentu, kiedy torba będzie pusta.

4. Pokaż dzieciom 4 kartki z napisami (nigdy, czasami, często, codziennie) lub odpowiadającymi im symbolami. Podnoś po kolei różne produkty i poproś dzieci, by stanęły przy kartce, która pokazuje jak często je spożywają np. Czy jecie banany? Nie musisz pytać o wszystkie produkty, wybierz kilka, które produkowane są w Polsce i kilka z zagranicy.

5. Ustaw na podłodze domek symbolizujący przedszkole i poproś dzieci, by spróbowały ułożyć wszystkie produkty blisko lub daleko od przedszkola w zależności od tego, czy pochodzą z okolicy czy może z odległych krajów. Daj dzieciom możliwość przedyskutowania i ustalenia wspólnej wersji. Po skończonej pracy usiądźcie w kole tak, by mapa była w środku. Popraw wspólnie z dziećmi ewentualne błędy.
Zapytaj dzieci, które produkty sprawiły im najwięcej kłopotu i dlaczego. Czy warto wiedzieć dużo o tym co jedzą? Czy wśród produktów, które jedzą codziennie są takie, które nie pochodzą z Polski? Wytłumacz im co to oznacza dla środowiska (konieczność transportu wiele kilometrów) i dla ich zdrowia (takie owoce zwykle dojrzewają w sztucznych warunkach, mają mniej wartości odżywczych). Jak można być pewnym, że żywność również ta z zagranicy jest zdrowa, wartościowa (produkty z własnego ogródka,kupowane od znajomych rolników, produkty ekologiczne, ze Sprawiedliwego Handlu)?

6. Na koniec zaproponuj kalambury. Podziel dzieci na pary lub małe grupy. Następnie rozdaj każdej grupie kartki papieru i kredki. Zaproś po jednej osobie z grupy do części sali, gdzie leżeć będą produkty z torby, niewidoczne dla pozostałych. Poproś, by każdy wybrał sobie jeden produkt, nie mówiąc innym co to jest. Ich zadaniem będzie opisanie tego produktu swojej grupie, tak by powstał rysunek danego produktu. Nie można używać jego nazwy. Jeśli starczy czasu ćwiczenie można powtórzyć zmieniając osoby w grupach, które opisują produkt.
Po skończonym zadaniu porozmawiaj chwilę z dziećmi. Czy łatwiej było opisać przedmioty po wcześniejszych zadaniach? Czy wykorzystali doświadczenia z opisywania dotykanych przedmiotów, informacje o ich pochodzeniu? Podziękuj dzieciom za udział w zajęciach.