Odniesienie do podstawy programowej: SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE
Biologia – zakres podstawowy
Cele kształcenia – wymagania ogólne
III. Postawa wobec przyrody i środowiska
Uczeń rozumie znaczenie i konieczność ochrony przyrody; prezentuje postawę szacunku wobec siebie i wszystkich istot żywych; opisuje postawę i zachowanie człowieka odpowiedzialnie korzystającego z dóbr przyrody.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
2. Różnorodność biologiczna i jej zagrożenia. Uczeń:
2. 2. przedstawia podstawowe motywy ochrony przyrody (egzystencjalne, ekonomiczne, etyczne i estetyczne);
Biologia – zakres rozszerzony
Cele kształcenia – wymagania ogólne
VI. Postawa wobec przyrody i środowiska
Uczeń rozumie znaczenie ochrony przyrody i środowiska oraz zna i rozumie zasady zrównoważonego rozwoju; prezentuje postawę szacunku wobec siebie i wszystkich istot żywych, środowiska; opisuje postawę i zachowanie człowieka odpowiedzialnie korzystającego z dóbr przyrody i środowiska (…).
Geografia - zakres podstawowy
Cele kształcenia – wymagania ogólne
10) Rozumienie relacji człowiek - przyroda - społeczeństwo w skali globalnej i regionalnej.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
2. Zróżnicowanie gospodarcze świata. Uczeń:
2. 2. ocenia i projektuje różne formy pomocy państwa i organizacji pozarządowych państwom i regionom dotkniętym kryzysem (klęskami ekologicznymi, wojnami, głodem);
3. Relacja człowiek - środowisko przyrodnicze a zrównoważony rozwój. Uczeń:
3. 2. charakteryzuje obszary niedoboru i nadmiaru wody na świecie i określa przyczyny tego zróżnicowania (w tym zanieczyszczenia wód); przedstawia projekty rozwiązań stosowanych w sytuacjach braku lub niedoborów wody w różnych strefach klimatycznych;
Geografia - zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
4. Sfery Ziemi – hydrosfera. Uczeń:
4. 12. opisuje na przykładach następstwa nieracjonalnej gospodarki wodnej w wybranych regionach świa¬ta i wskazuje działania wspomagające racjonalne gospodarowanie wodą; zwiń
Odniesienie do podstawy programowej:SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE
Biologia – zakres podstawowy
Cele kształcenia – wymagania ogólne
III. Postawa wobec przyrody i środowiska
Uczeń rozumie znaczenie i konieczność ochrony przyrody; prezentuje postawę szacunku wobec siebie i wszystkich istot żywych; opisuje postawę i... więcej
/przedstawienie zagadnienia:
Dla większości mieszkańców krajów Europy czy Ameryki Północnej brak dostępu do czystej wody pitnej jest czymś bardzo trudnym do wyobrażenia. Jednocześnie miliony ludzi na całym świecie borykają się z tym problemem. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) każdego dnia około 4 tysiące dzieci umiera z powodu chorób związanych z niedostatkiem czystej wody (dur brzuszny, polio, cholera), a według danych UNICEF prawie 750 milionów ludzi nie ma dostępu do czystej wody. Powodem tego może być położenie geograficzne i bliskość o suchych terenów pustynnych, brak zbiorników wodnych oraz krótki okres pory deszczowej, zanieczyszczenie mechaniczne wód ze względu na bliskość miast czy fabryk, a także prowadzone walki i konflikty zbrojne. Mieszkańcy muszą niejednokrotnie poszukiwać wody w miejscach oddalonych o wiele kilometrów od swoich wiosek, dlatego dorośli nie mogą poświęcić się pracy, a dzieci nie idą do szkoły. Dla porównania, statystyczny Amerykanin zużywa dziennie średnio 500 litrów wody, Polak 200 litrów, zaś w krajach najbiedniejszych ich mieszkańcy mają do dyspozycji 5-10 litrów wody dziennie. Wiele organizacji rządowych i pozarządowych prowadzi programy wspierające rejony dotknięte problemem dostępu do czystej wody pitnej, tworząc odpowiednią infrastrukturę, np. budując studnie czy oczyszczalnie.
/cel zajęć:
przedstawienie uczniom problemu dostępu do czystej wody pitnej oraz możliwości jego zapobieganiu
/metody:
dyskusja, praca w grupach, praca z tekstem, prezentacja multimedialna/środki:
kartki, długopisy, markery, tekst „Studnia dla Lufubu” (załącznik 1), wniosek (załącznik 2), film „Budowa studni w Tanzanii” (link)
/przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie
Nauczyciel przedstawia temat lekcji: Szukając wody w studni. Wprowadzając uczniów w temat zajęć wyjaśnia, że będą zajmować się kwestią dostępu do czystej wody pitnej oraz sposobami rozwiązywania problemu jej braku.
2. Ile wody potrzebuję?
Prowadzący dzieli uczniów na trzy grupy. W każdej z grup mają zostać wybrani liderzy, którzy będą odpowiadać za przebieg dyskusji, a także protokolanci, którzy będą notować wnioski. Grupy siadają przy trzech stolikach i otrzymują jeden temat do dyskusji. Wnioski zapisuje protokolant w czasie trwania rozmów, a po pięciu minutach następuje zmiana stolików i tematów. Tym samym każda z grup będzie miała możliwość zastanowienia się nad poszczególnymi problemami związanymi z dostępem do czystej wody pitnej i zaprezentowanie swojej opinii. Przy każdorazowej zmianie stolika notatki zostają w tym samym miejscu i stają się bazą dla kolejnej grupy. Po ostatniej rundzie członkowie wszystkich zespołów siadają razem, a protokolanci omawiają przebieg dyskusji i powstałe pomysły.
Tematy do pracy w grupach:
– Jakie są przyczyny braku dostępu do czystej wody w różnych regionach świata?
– Jakie są skutki braku dostępu do czystej wody pitnej?
– Jak można zapobiegać niedoborowi czystej wody pitnej?
3. Projekt studnia
Nawiązując do poprzedniego ćwiczenia, nauczyciel przypomina uczniom, że istnieją różne problemy związane z dostępem do czystej wody pitnej (susza, brak wód gruntowych, zanieczyszczenie, oddalenie od zbiorników wodnych), jak i sposoby ich rozwiązywania. Jednym z nich jest budowa studni w wioskach. Uczniowie, podzieleni uprzednio na trzy grupy, siadają w różnych miejscach sali. Nauczyciel rozdaje każdej z nich tekst opisujący problem z dostępem do czystej wody pitnej w jednej z miejscowości na północy Zambii. Rozwiązaniem dla tej miejscowości byłaby budowa studni, na co mieszkańcy nie mają własnych środków finansowych. Zadaniem grup będzie uzupełnienie schematu wniosku projektowego, za pomocą którego ubiegają się w zagranicznej instytucji o dofinansowanie budowy studni w Zambii. Każda z grup otrzymuje kopię wniosku (załącznik 2) i po zakończeniu zadania prezentuje efekty swojej pracy.
4. Podsumowanie
Prowadzący prezentuje film pt. „Budowa studni w Tanzanii” (http://vimeo.com/75201619). Następnie wyjaśnia, że wiele międzynarodowych organizacji, również polskich, zajmuje się wspieraniem lokalnych społeczności w poszukiwaniu dostępu do czystej wody pitnej. Jednocześnie przypomina, że mając stały dostęp do wody, należy pamiętać o odpowiedzialnym jej użytkowaniu.