Ziemia, woda, ludzie cz. 2

(zalecane jest aby obie wykorzystywać prowadzić zajęcia po przeprowadzeniu części 1 scenariusza)

Cel ogólny:
• Przedstawienie globalnych współzależności na podstawie wykorzystania wody na Ziemi

Cele szczegółowe:
• przedstawienie sytuacji wodnej na świecie
• uświadomienie jaką rolę odgrywa woda w życiu człowieka, i jakie ma znaczenia dla życia całej planety
• uświadomienie jakie zagrożenia niesie ze sobą marnotrawienie wody
• kształtowanie postaw odpowiedzialności za wspólne dobro
• opracowanie „poradnika oszczędzania wody”

Liczba uczestników: ok. 15-25 osób (1 klasa).

Potrzebne materiały:
• kredki lub pisaki, kartki A4 (np. jednostronnie zadrukowane), papier flipchartowy, markery
• wykorzystanie wody podczas produkcji – załącznik nr 1
• obieg wody w przyrodzie – załącznik nr 2

Tok zajęć:
1. Przedstaw dzieciom cel zajęć, ich czas trwania i przebieg. Przypomnij, krótko o czym rozmawialiście na poprzedniej lekcji. Jeżeli prowadzisz zajęcia realizując scenariusz jako osobną 45 minutową wykorzystaj załącznik 2 i krótko opowiedz skąd się bierze woda w przyrodzie. (5 minut)

2. Co by było gdyby zabrakło wody? (10 minut)
Podziel ponownie dzieci na grupy, rozdaj flipcharty i poproś aby udzieliły odpowiedzi w postaci meta planów.
Np. gdyby zabrakło wody – nastąpiła by susza – rośliny by nie rosły np. nie było by zboża – nie było by mąki - nie było by chleba – ludzie by głodowali – wielu ludzi by umarło
Zadaniem uczniów jest przedstawienie jak największej liczby takich zależności oraz pokazanie jak poszczególne etapy zależą również od siebie. Np. na poziomie – „nie było by zboża” można utworzyć druga odnogę – niektóre gatunki zwierzą by głodowały - … itd., itd.,.

3. Czy są miejsca na Ziemi, w których brakuje wody? Jakie są tego przyczyny i skutki?
(dyskusja -5 minut, jeżeli prowadzisz zajęcia bez części pierwszej, wykorzystaj załącznik nr 1 i przedstaw uczniom ile wody jest zużywane podczas produkcji wybranych produktów )
Pytania pomocnicze:
• Skoro woda potrzebna jest wszystkim ludziom, zwierzętom i roślinom, to czy na Ziemi jest jej tyle, że każdemu wystarczy na zaspokojenie wszelkich potrzeb?
• Skoro ilość wody na naszej planecie jest ograniczona, to znaczy, że może jej nie starczyć dla wszystkich?
• Dla kogo jest to największe zmartwienie? Gdzie obecnie na świecie występują problemy z dostępem do wody?
• Jakie są przyczyny braku wody?
• Jakie są skutki braku wody (inne niż te wskazane w poprzednim ćwiczeniu)

4. Podsumuj dyskusję. Wskaż na mapie na którym kontynencie występują największe problemy z dostępem do wody pitnej. (5 minut)
Uwzględnij zagadnienia:
• Największe problemy występują w Azji (56%, ) - przyczyny to: gęstość zaludnienia, intensywne rolnictwo, lokowanie przemysłu, zmiany klimatu),
• i w Afryce (38%, przyczyny: geograficzne, polityczne, wydobycie surowców)
• na pozostałych kontynentach problem z dostępem do wody to zaledwie (6%).
• Odnieś się do meta planów uczniów, zwróć uwagę, że brak wody często jest przyczyną ubóstwa

5. Czy my, Europejczycy i Polacy mamy wpływ na brak dostępu do wody w Afryce? dyskusja (5 minut)
Pytania pomocnicze:
• czy to, że problemy z dostępem do wody występują głównie w Azji i Afryce, dotyczy tylko tych ludzi, którzy muszą zmagać się z trudnościami bezpośrednio?
• Jak my swoimi codziennymi decyzjami wpływamy na ilość wody na Ziemi i w konkretnych regionach?
• Ile faktycznie wody zużywamy i gdzie ona się znajduje?

6. Podsumuj dyskusję, odnieś się do zagadnień: (5 minut)
• globalne współzależności
• przypomnij ile jest zasobów wody na Ziemi, ile wody słodkiej, a ile faktycznie wody pitnej
• zwróć uwagę, że zanieczyszczenie środowiska w wyniku przemysłu w krajach globalnej północy , zanieczyszcza również wody w Afryce i Azji, a także ma wpływ na zmiany klimatu, które wywołują negatywne skutki w naszym, ale i tamtym regionie

7. Podsumowanie - Praca w parach lub grupach (10 minut):

Zastanówcie się i wymyślcie jak najwięcej sposobów na oszczędzanie wody na co dzień. Zapiszcie pomysły na kartkach A4 lub planszy flipchartowej, następnie przedstawcie swoje pomysły reszcie klasy.

Zadanie domowe (w parach).
Dobierzcie się w pary. Na zakończenie omówiliście jak oszczędzać wodę, w związku z tym, w domu opracujcie, krótkie poradniki na ten temat, które później wręczycie uczniom, nauczycielom i pracownikom szkoły.

Inspiracje:
scenariusz „Skąd się biorą nasze rzeczy?”, połączenie z tematyką odpowiedzialnej konsumpcji i procesu produkcyjnego rzeczy.