Odniesienie do podstawy programowej: Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Poziom: szkoła ponadgimnazjalna — IV etap edukacyjny
Podstawa programowa:
Treści nauczania — wymagania szczegółowe:
Wiedza o społeczeństwie — zakres podstawowy
5. Prawa człowieka. Uczeń:
1) przedstawia krótko historię praw człowieka i ich generacje; wymienia najważniejsze dokumenty z tym związane;
2) wymienia podstawowe prawa i wolności człowieka; wyjaśnia, co oznacza, że są one powszechne, przyrodzone i niezbywalne;
3) podaje najważniejsze postanowienia Powszechnej deklaracji praw człowieka, Europejskiej konwencji praw człowieka i Konwencji o prawach dziecka;
4) znajduje w środkach masowego przekazu (w tym w internecie) informacje o przypadkach łamania praw człowieka na świecie;
5) bierze udział w debacie klasowej, szkolnej lub internetowej na temat wolności słowa lub innych praw i wolności.
6. Ochrona praw i wolności. Uczeń:
4) przedstawia na przykładach działania podejmowane przez ludzi i organizacje pozarządowe broniące praw człowieka; w miarę swoich możliwości włącza się w wybrane działania (np. podpisuje apel, prowadzi zbiórkę darów);
5) rozpoznaje przejawy rasizmu, szowinizmu, antysemityzmu i ksenofobii; uzasadnia potrzebę przeciwstawiania się im oraz przedstawia możliwości zaangażowania się w wybrane działania na rzecz równości i tolerancji;
6) znajduje informacje o naruszaniu praw człowieka w wybranej dziedzinie (np. prawa kobiet, prawa dziec-ka, wolność wyznania, prawo do edukacji, prawa humanitarne) i projektuje działania, które mogą temu zaradzić.
Wiedza o społeczeństwie — poziom rozszerzony
36. Prawa człowieka. Uczeń:
2) przedstawia argumenty na rzecz uniwersalności praw człowieka i analizuje zastrzeżenia formułowane przez jej przeciwników;
3) rozróżnia prawa i wolności osobiste, polityczne oraz ekonomiczne, społeczne i kulturalne; wskazuje, do której generacji należą poszczególne prawa;
38. Światowy i europejski system ochrony praw człowieka. Uczeń:
1) opisuje system ochrony praw człowieka funkcjonujący na mocy Powszechnej deklaracji praw człowieka oraz międzynarodowych paktów praw człowieka Narodów Zjednoczonych;
5) analizuje z punktu widzenia międzynarodowych standardów praw człowieka przypadki naruszania praw i wolności w różnych państwach;
7) opisuje i ocenia działania wybranych organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną praw człowieka.
39. Polska polityka zagraniczna. Uczeń:
4) przedstawia działania Polski w dziedzinie pomocy rozwojowej;
40. Stosunki międzynarodowe w wymiarze globalnym. Uczeń:
3) wyjaśnia przyczyny dysproporcji między globalną Północą i globalnym Południem oraz mechanizmy i działania, które ją zmniejszają lub powiększają;
4) przedstawia na przykładach wzajemne zależności pomiędzy państwami biednymi i bogatymi w polityce, ekonomii, kulturze i ekologii;
6) rozważa możliwości prowadzenia akcji humanitarnych, współpracy rozwojowej oraz interwencji pokojowych na obszarach dotkniętych konfliktami zbrojnymi, oceniając ich skutecskuteczność i aspekty moralne;
8) przedstawia inicjatywy na rzecz pokoju, demokracji i praw człowieka (w tym działania laureatów Poko-jowej Nagrody Nobla).
41. Globalizacja współczesnego świata. Uczeń:
1) przedstawia wieloaspektowy charakter procesów globalizacji (polityka, gospodarka, kultura, komunika-cja, ekologia);
2) ocenia rolę wybranych państw oraz instytucji o zasięgu globalnym (organizacji, korporacji, mediów) w procesach globalizacyjnych;
42. Systemy bezpieczeństwa i współpracy. Uczeń:
2) opisuje cele i metody działania ONZ oraz kompetencje jej organów (Zgromadzenie Ogólne, Rada Bezpieczeństwa, Sekretarz Generalny, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, Rada Gospodarcza i Społeczna);
3) charakteryzuje krótko działanie następujących organizacji: WHO (Światowa Organizacja Zdrowia), ILO (Międzynarodowa Organizacja Pracy), FAO (Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wy¬żywienia i Rolnictwa), IMF (Międzynarodowy Fundusz Walutowy), IBRD (Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju), WTO (Światowa Organizacja Handlu), OECD (Organizacja Współpracy Go¬spodarczej i Rozwoju), UNESCO (Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury), UNIDO (Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Rozwoju Przemysłowego), IAEA (Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej), UNICEF (Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci), UNHCR (Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców).
zwiń
Odniesienie do podstawy programowej:Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Poziom: szkoła ponadgimnazjalna — IV etap edukacyjny
Podstawa programowa:
Treści nauczania — wymagania szczegółowe:
Wiedza o społeczeństwie — zakres podstawowy
5. Prawa człowieka. Uczeń:
1) przedstawia krótko historię praw człowieka i... więcej
Cele:
Uczeń powinien:
• znać Milenijne cele rozwoju,
• rozumieć znaczenie lokalnego działania dla rozwiązywania globalnych problemów,
• wyjaśnić wpływ zaangażowanych społecznie jednostek na otaczającą rzeczywistość,
• znaleźć możliwości do działania na rzecz zrównoważonego rozwoju w ramach akcji organizowanych przez instytucje i organizacje pozarządowe,
• zaproponować własne pomysły na działania przyczyniające się do wzrostu świadomości społecznej w zakresie zrównoważonego rozwoju,
• umieć wykorzystać portal społecznościowy do pracy zespołowej nad zagadnieniami rozwojowymi.
Metody, techniki, formy pracy:
Praca z komputerem (wyszukiwarka internetowa, portal społecznościowy np. Facebook)
Materiały pomocnicze:
• Komputery z dostępem do internetu
• Materiał pomocniczy nr 1 — Instrukcje dla grup
Przebieg zajęć:
Uwaga! Lekcja w pracowni komputerowej z dostępem do internetu.
1. Na początek zadaj uczniom kilka pytań dotyczących kontrastów w poziomie życia mieszkańców Ziemi np.:
a) Czy wiecie, że obecnie 1,2 mld osób żyje za mniej niż 1 dolara dziennie?
b) Czy wiecie, że na całym świecie 114 mln dzieci w wieku szkolnym nie chodzi do szkoły?
c) Czy wiecie, że co roku prawie 11 mln dzieci, czyli 1200 dzieci co godzinę, umiera na uleczalne choroby?
d) Czy wiecie, że epidemia HIV obniżyła średnią wieku w wielu krajach Afryki Subsaharyjskiej do 40 lat?
e) Czy wiecie, że na całym świecie ponad miliard ludzi nie ma stałego dostępu do wody pitnej? (5’)
2. Przypomnij uczniom pojęcia: globalna Północ i globalne Południe. Zwróć uwagę na to, że pojęcie to jest mniej wartościujące i bardziej aktualne niż terminy „trzeci świat” i „kraje rozwijające się”. Określenie „trzeci świat” powstało na początku lat 50. i odnosiło się do wszystkich krajów, które były niezaangażowane po żadnej ze stron zimnej wojny — ani kapitalistycznego Zachodu, ani socjalistycznego Wschodu. Pojęcie „trzeci świat” sugeruje, że znajduje się w on gorszej pozycji, poniżej dwóch pierwszych światów. Powodowało to negatywne skojarzenia, więc zastąpiono je oficjalnie wprowadzonym przez ONZ określeniem „kraje rozwijające się”. To jednak też ma charakter wartościujący, stąd dziś mówi się: globalna Północ i globalne Południe. Powiedz uczniom, że wobec tak poważnych globalnych problemów i dysproporcji w poziomie rozwoju między
Północą a Południem zostały sformułowane w 2000 roku Milenijne cele rozwoju, a celem zajęć jest zdobycie informacji o nich i o działaniach z nimi związanych. Podczas lekcji uczniowie będą zdobywać informacje na dany temat, założą też zamknięte grupy na Facebooku, gdzie będą się wymieniać zgromadzonymi zasobami w obrębie swoich wątków tematycznych, zamieszczać linki, zdjęcia, komunikować się. Podziel uczniów na 8 zespołów. Sprawdź, czy w każdym z nich jest przynajmniej jedna osoba, która ma konto na Facebooku. Rozdaj instrukcję z opisem zadania do wykonania na lekcji, wyjaśnij wątpliwości uczniów, odpowiedz na pytania. (10’)
3. Uczniowie procują w grupach nad swoimi wątkami tematycznymi, wyszukują w internecie potrzebne informacje, gromadzą niezbędne dane, adresy stron internetowych, komunikują się ze sobą w obrębie zamkniętych grup stworzonych na Facebooku. Ci, którzy nie mają kont na tym portalu, zakładają je w trakcie zajęć, aby móc uczestniczyć w pracy grupy. (25’)
4. Na koniec zajęć przypomnij, że zadaniem uczniów — zgodnie z instrukcją — będzie uporządkowanie zgromadzonych informacji i przygotowanie się przez tydzień do krótkiej prezentacji na forum klasy. Odbędzie się ona na następnej lekcji. Każdy zespół będzie miał 7 minut na swoje wystąpienie. Potem nastąpi dyskusja i podsumowanie tematu. Po drugiej lekcji wszystkie grupy zmienią swój status prywatności na otwarty, a wtedy cała klasa i inni użytkownicy będą mogli korzystać ze zgromadzonych zasobów, aby poszerzyć wiadomości i poznać dokładnie całość zagadnienia Milenijne cele rozwoju. (5’)