SCENARIUSZE

Łańcuch zależności

Opis: Scenariusz dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych ukazujący związki pomiędzy różnymi aspektami gospodarki i klimatu a problemami z dostępem do żywności w niektórych częściach świata. Część publikacji "Prawo do żywności".

Autor/Autorka (autorzy/autorki): Dominika Rypa, Paulina Szczygieł, Julia Wrede, Łukasz Bartosik, Joanna Jurkiewicz, Magdalena Noszczyk

Wydawca:

Polska Akcja Humanitarna

Odniesienie do podstawy programowej: HISTORIA III etap edukacyjny Treści nauczania – wymagania szczegółowe (wybór) 31. Rozwój cywilizacji przemysłowej uczeń: 31. 2. podaje przykłady pozytywnych i negatywnych skutków procesu uprzemysłowienia, w tym dla środowiska naturalnego; 36. Europa i świat na przełomie XIX i XX w. uczeń: 36. 1. przedstawia skutki przewrotu technicznego i postępu cywilizacyjnego, w tym dla środowiska naturalnego; IV etap edukacyjny (zakres podstawowy) Treści nauczania – wymagania szczegółowe (wybór) V. Wiek XX 10. Rozpad systemu kolonialnego uczeń: 10. 1. opisuje główne etapy procesu dekolonizacji Azji i Afryki, z uwzględnieniem Indii oraz Indochin; 10. 2. opisuje zmiany na politycznej mapie świata w wyniku procesu dekolonizacji; 10. 3. ocenia polityczne i społeczno-gospodarcze skutki procesu dekolonizacyjnego. WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE III etap edukacyjny Treści nauczania – wymagania szczegółowe (wybór) 23. Problemy współczesnego świata uczeń: 23. 1. porównuje sytuacje w krajach biednego Południa i bogatej Północy i wyjaśnia na przykładach, na czym polega ich współzależność; 23. 2. uzasadnia potrzebę pomocy humanitarnej i angażuje się (w miarę swoich możliwości) w działania instytucji (także pozarządowych), które ją prowadzą; IV etap edukacyjny (zakres rozszerzony) Treści nauczania – wymagania szczegółowe (wybór) 14. Środki masowego przekazu uczeń: 14. 1. wyjaśnia, jakimi zasadami etycznymi powinny się kierować media i ocenia przykłady kontrowersyjnych działań dziennikarzy i mediów. 40. Stosunki międzynarodowe w wymiarze globalnym uczeń: 40. 3. wyjaśnia przyczyny dysproporcji między globalną Północą i globalnym Południem oraz mechanizmy, które ją zmniejszają lub powiększają; 40. 4. przedstawia wzajemne zależności pomiędzy krajami Północy i Południa w dziedzinach polityki, ekonomii, kultury i ekologii; BIOLOGIA III etap edukacyjny Treści nauczania – wymagania szczegółowe (wybór) X. Globalne i lokalne problemy środowiska uczeń: 1) przedstawia przyczyny i analizuje skutki globalnego ocieplenia klimatu; 3) proponuje działania ograniczające zużycie wody i energii elektrycznej oraz wytwarzanie odpadów w gospodarstwach domowych. IV etap edukacyjny (zakres podstawowy) Treści nauczania – wymagania szczegółowe (wybór) 2. Różnorodność biologiczna i jej zagrożenia uczeń: 2. 3. przedstawia wpływ współczesnego rolnictwa na różnorodność biologiczną (ciągle malejąca liczba gatunków uprawnych przy rosnącym areale upraw, spadek różnorodności genetycznej upraw); GEOGRAFIA III etap edukacyjny Treści nauczania – wymagania szczegółowe (wybór) 10. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka uczeń: 10. 8. charakteryzuje na podstawie map tematycznych i wyjaśnia występowanie stref klimatyczno-roślinno-glebowych w Afryce; 10. 9. wykazuje, na przykładzie strefy Sahelu, związek pomiędzy formami gospodarowania człowieka a zasobami wodnymi; IV etap edukacyjny (zakres podstawowy) Treści nauczania – wymagania szczegółowe (wybór) 2. Zróżnicowanie gospodarcze świata zwiń

Odniesienie do podstawy programowej:HISTORIA III etap edukacyjny Treści nauczania – wymagania szczegółowe (wybór) 31. Rozwój cywilizacji przemysłowej uczeń: 31. 2. podaje przykłady pozytywnych i negatywnych skutków procesu uprzemysłowienia, w tym dla środowiska naturalnego; 36. Europa i świat na przełomie XIX i... więcej

Cele:
- uświadomienie związków pomiędzy różnymi aspektami gospodarki i klimatu a problemami z dostępem do żywności w niektórych częściach świata
- zrozumienie wpływu, jaki każdy z nas może mieć na poszczególne ogniwa łańcucha

Potrzebne materiały: zestawy pociętych elementów łańcucha (po jednym zestawie dla każdej grupy), kartki papieru, przybory do pisania

Przebieg ćwiczenia:
Podziel uczniów na grupy 4-5 osobowe. Rozdaj każdej zestaw elementów łańcucha zależności (Materiał dodatkowy nr 5) i poproś o ułożenie ich w kolejności pokazującej kolejne etapy łańcucha. (Uczniowie mogą naklejać karty na arkuszu papieru i narysowanymi strzałkami pokazywać kierunek zależności). Powiedz uczniom, że czasami łańcuch może się rozgałęziać, nie musi stanowić jedynie liniowego połączenia. Poproś przedstawicieli grup o prezentację łańcucha na forum klasy. Następnie poproś każdą z grup o zastanowienie się, w których etapach łańcucha możliwe jest jego przerwania lub złagodzenie skutków? Po wykonaniu zadania, poproś uczniów o prezentację.

Na zakończenie ćwiczenia zastanówcie się wspólnie, które z podanych rozwiązań zależą od nas, a które są niezależne od naszej działalności? Skupcie się z uczniami na tych działaniach, które zależne są od pojedynczego człowieka. Poproś każdego ucznia o zapisania na małej kartce jednego postanowienia, dzięki któremu przerwany zostanie łańcuch zależności, lub złagodzone zostaną jego skutki. Kartki z postanowieniami uczniowie zabierają ze sobą do domu.