Pachnące mapy

SPOŁECZNE I EMOCJONALNE ASPEKTY UCZENIA SIĘ:
- umiejętności społeczne.

CELE Z ZAKRESU EDUKACJI GLOBALNEJ:
- zrozumienie globalnych zależności na przykładzie produktów żywnościowych, w tym wprowadzenie terminu eksport i import.

CELE OGÓLNOEDUKACYJNE:
- szukanie informacji w tekście.

CELE Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO:
- nauczenie się lub przypomnienie sobie angielskich nazw krajów i przymiotników określających narodowość.

PORUSZANE ZAGADNIENIA:
- współzależności,
- handel.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
- produkty ze Sprawiedliwego Handlu, opakowania po takich produktach lub zdjęcia produktów zamieszczone na stronie IGO w zakładce dotyczącej edukacji globalnej, www.igo.org.pl,
- krepina w kolorach odpowiadających produktom (jeśli zdecydowałaś(-eś) się nie używać produktów spożywczych),
- pudełka po butach,
- klej, nożyczki,
- karta pracy "Mały tłumacz",
- karton lub papier pakowy formatu A1 lub A0 z konturową mapą świata.

CZAS: 45 minut.

WPROWADZENIE
Przed lekcją przygotuj konturowe mapy świata w liczbie odpowiadającej liczbie grup, na które zamierzasz podzielić klasę. Podziel klasę na 4–6 grup. Pokaż uczniom i uczennicom produkty pochodzące ze Sprawiedliwego Handlu. Jeśli nie masz dostępu do takich produktów, skorzystaj ze zdjęć produktów żywnościowych zamieszczonych na stronie IGO (w zakładce dotyczącej edukacji globalnej, www.igo.org.pl).

Poproś grupy, aby dokładnie przyjrzały się opakowaniom produktów i odszukały informację o miejscu ich pochodzenia. Na etykiecie może być napisane country of origin…, produced in…, grown in…, product of…. Poproś uczniów i uczennice, by głośno odczytali napisane w języku angielskim nazwy krajów. Wypisz nazwy krajów na tablicy. Przetnij pionowo na pół kartę pracy "Mały tłumacz". Drugą część potnij na małe kawałki zgodnie z zaznaczeniem. Rozdaj uczniom i uczennicom pierwszą część karty w języku angielskim. Poproś uczniów i uczennice o odnalezienie i zakreślenie flamastrem nazw krajów z opakowań, a następnie o dopasowanie odpowiedniej nazwy kraju do przymiotników w języku angielskim określających narodowość.

Następnie rozdaj pociętą na kawałki drugą część karty pracy "Mały tłumacz". Poproś, by grupy dopasowały polskie odpowiedniki nazw krajów i przymiotników określających narodowość do wersji angielskich. Ćwiczenie możesz przeprowadzić w formie konkursu na czas. Następnie odczytajcie wspólnie nazwy krajów i przymiotniki w języku angielskim. Po każdym odczytanym słowie poproś uczniów i uczennice, żeby podali polski odpowiednik tego słowa. Zapytaj uczniów, jakie znają kontynenty. Następnie poproś o dopasowanie nazw krajów do kontynentów. Zaprezentuj uczniom i uczennicom konturowe mapy świata. Rozdaj mapy grupom. Połóżcie mapy na podłodze lub na ławkach. Poproś ochotników o podpisanie kontynentów i rozłożenie opakowań produktów lub zdjęć opakowań na odpowiednich kontynentach.

Zapytaj uczniów i uczennice, czy widzą jakieś prawidłowości. W którym miejscu mapy znajdują się produkty lub zdjęcia (głównie w miejscach zaliczanych do globalnego Południa)? Zapytaj uczniów i uczennice, dlaczego ich zdaniem te produkty powstają w tych miejscach, a nie innych (klimat, historia, kolonializm). Zapytaj, kto kupuje te produkty (głównie ludzie z globalnej Północy – czyli my). Jak podróżują te produkty (na statkach, samolotami)? Wprowadź terminy „import” i „eksport”. Poproś uczniów, aby własnymi słowami zdefiniowali te terminy.

- Ta część zajęć może być wykorzystana jako materiał wyjściowy do sesji dociekań filozoficznych.

PACHNĄCE MAPY
Jeśli zgadzasz się na zabawę jedzeniem, możesz wykorzystać prawdziwe składniki, tj. ziarenka kawy, ryżu, herbatę czy kakao. Jeśli nie, przygotuj kolorową krepinę i pudełka po butach. Potnij krepinę na małe kawałeczki i wsyp do pudełek, każdy kolor oddzielnie. Poszczególne kolory krepiny odpowiadają poszczególnym produktom ze Sprawiedliwego Handlu, z jakimi pracujecie w czasie zajęć. Rozdaj grupom klej. Rozstaw pudełka pod tablicą. Zapowiedz, że zadaniem grup będzie stworzenie map. Grupy mają naklejać produkty (w ten sposób powstanie multisensoryczna mapa) lub krepinę w odpowiednie miejsce na mapie. Jeśli stosujecie krepinę, poproś każdą grupę, by samodzielnie zdecydowała, który kolor oznacza wybrany produkt, a następnie stworzyła legendę do mapy na swoim arkuszu.

Gotowe mapy rozwieście na ścianach klasy. Jeśli zdecydowałaś(eś) się użyć prawdziwych produktów, mapa będzie miała ciekawą fakturę, będzie też pachniała. Możesz poprosić uczniów, by zamknęli oczy i poczuli zapachy z mapy, delikatnie dotykali mapy palcami.

PODSUMOWANIE NA FORUM KLASY
Popatrzcie ponownie na mapę. Wymieńcie kontynenty, z których pochodzą produkty ze Sprawiedliwego Handlu. Zapytaj uczniów, czy pamiętają wymieniane wcześniej nazwy krajów. Zapytaj uczniów i uczennice, co by było, gdyby w tych krajach pojawiła się nagle powódź lub susza. Jakie znaczenie i konsekwencje miałoby to dla nas – mieszkańców globalnej Północy?

DALSZE POMYSŁY DO WYKORZYSTANIA PO ZAJĘCIACH:
- Zróbcie obnośną wystawę, pokażcie swoje mapy innym klasom, poproś uczniów i uczennice, by opowiadali innym o pochodzeniu produktów.
- Zbadajcie, jakie warunki pogodowe panują w krajach produkujących wybrane przez was produkty.
- Sprawdźcie, ile kilometrów musiały przebyć te produkty, by dotrzeć do naszych sklepów i na nasze stoły.
- Zróbcie ankietę badającą, jakie produkty spożywają codziennie uczniowie i uczennice w waszej szkole. Które z nich są produkowane lokalnie, a które są importowane z krajów globalnego Południa?