Sprawiedliwy Handel – to rozumiem!

SPOŁECZNE I EMOCJONALNE ASPEKTY UCZENIA SIĘ:
- radzenie sobie z emocjami,
- motywacja,
- empatia,
- umiejętności społeczne.

CELE Z ZAKRESU EDUKACJI GLOBALNEJ:
- poznanie korzyści, jakie przynosi system Sprawiedliwego Handlu producentom z globalnego Południa,
- refleksja nad pojęciem sprawiedliwości i niesprawiedliwości,
- rozumienie zależności między uczciwym wynagrodzeniem, standardem życia i edukacją.

CELE OGÓLNOEDUKACYJNE:
- prezentowanie argumentów na poparcie wybranego twierdzenia,
- pisanie rozprawki z wykorzystaniem wybranych argumentów.

PORUSZANE ZAGADNIENIA:
- sprawiedliwość,
- prawa,
- obowiązki.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
- karta pracy "Nagłówki",
- karta pracy "Sprawiedliwy Handel – zasady",
- karta pracy "Diagram".

CZAS: 45 minut.

WPROWADZENIE
Usiądźcie w kole. Pokaż wszystkim logo Sprawiedliwego Handlu. Zapytaj uczniów i uczennice, czy rozpoznają ten znak. Daj im chwilę na rozmowę w parach na temat znaczenia znaku i założeń Sprawiedliwego Handlu (jeśli ta tematyka jest im już znana). Zachęć uczniów i uczennice do zgłaszania swoich pomysłów. Skup uwagę grupy na takich aspektach, jak uczciwa i stała cena, premia, wysoka jakość produktu. Podkreśl, że towary, które nie mają logo Sprawiedliwego Handlu, z zasady nie spełniają wymienionych założeń. Właśnie dlatego uczycie się o Sprawiedliwym Handlu. Jako konsumenci mamy wpływ na jakość życia ludzi, którzy dla nas produkują jedzenie, ubrania, zabawki itp.

ZASADY SPRAWIEDLIWEGO HANDLU
Poproś uczniów i uczennice, by ponownie dobrali się w pary. Rozdaj parom pocięte na paski zdania z karty pracy "Sprawiedliwy Handel – zasady". Poproś uczniów i uczennice by przyjrzeli się zdaniom i chwilę porozmawiali o ich znaczeniu. W międzyczasie na środku sali połóż dwie obręcze hula-hoop lub oznacz w inny sposób dwa kręgi, a w środku każdego – karty pracy z nagłówkami: "Sprawiedliwy Handel oznacza, że…" w jednej i "Sprawiedliwy Handel nie oznacza, że…" w drugiej obręczy.

Poproś pary, by na głos odczytywały zdanie ze swojego paska papieru i decydowały, pod którym nagłówkiem umieścić odczytane zdanie. Na przykład zdanie „Kobiety i mężczyźni są traktowani jednakowo” powinno być umieszczone pod nagłówkiem "Sprawiedliwy Handel oznacza, że…" , zdanie "Nie szanuje się środowiska naturalnego" powinno się znaleźć pod nagłówkiem "Sprawiedliwy Handel nie oznacza, że…".

Kiedy wszystkie zdania znajdą swoje miejsce w obręczach, skup uwagę uczniów i uczennic na obręczy z nagłówkiem "Sprawiedliwy Handel nie oznacza, że…". Zapytaj uczniów i uczennice, co przychodzi im do głowy, kiedy patrzą na zdania z tej kategorii. Czy jest coś, o czym chcieliby porozmawiać? Czy widzą jakieś problemy, o których chcieliby podyskutować?
- Ta część zajęć może stanowić punkt wyjścia do sesji dociekań filozoficznych. Zdania z ćwiczenia mogą być punktem odniesienia w dyskusji.

ARGUMENTACJA - DIAGRAM
Podziel uczniów i uczennice na małe grupy. Rozdaj im kartę pracy "Diagram". Pokaż diagram i zapytaj, co im przypomina swoim kształtem (diagram wygląda jak pająk z odwłokiem i odnóżami). Zadaniem grup jest zdecydowanie, która zasada Sprawiedliwego Handlu jest ich zdaniem najważniejsza. Gdy grupa podejmie decyzję, powinna napisać zasadę pośrodku diagramu, np. "Rolnicy dostają uczciwą zapłatę za swoją pracę". Następnie w "odnóżach" powinny zostać zapisane argumenty broniące ich wyboru – po jednym argumencie przy "odnóżu pająka", np. "Rolnicy mogą utrzymać swoją rodzinę", "Dzieci nie muszą pracować, bo rodzice otrzymują wystarczająco dużo pieniędzy", "Dzieci mogą chodzić do szkoły". Grupy mogą także wykorzystać w argumentacji zdania z poprzedniego ćwiczenia. Jest to możliwe, pod warunkiem że będą potrafiły podać uzasadnienie i właściwie je wykorzystać.

Diagram jest świetnym narzędziem do planowania rozprawki. Na podstawie stworzonego diagramu uczniowie i uczennice mogą napisać mini rozprawkę prezentującą argumenty na rzecz Sprawiedliwego Handlu. Pisanie rozprawki może być zadaniem domowym lub częścią kolejnej lekcji.

PODSUMOWANIE NA FORUM KLASY
Poproś grupy, by na forum wyjaśniły, który argument wybrały i dlaczego. Dopytaj, jak wyglądał proces podejmowania decyzji. Czy wszyscy w grupie są zadowoleni z decyzji? Co my możemy zrobić, by jak najwięcej rodzin żyjących z uprawy pracowało w takich warunkach? Czy mamy coś do powiedzenia lub zrobienia w tej sprawie?

DALSZE POMYSŁY DO WYKORZYSTANIA PO ZAJĘCIACH
- Przygotujcie wystawę, w której pokażecie bardzo szczegółowo zasady Sprawiedliwego Handlu oraz jego wpływ na życie rolników i rolniczek z krajów globalnego Południa.
- Przeprowadźcie w szkole kampanię informacyjną na temat Sprawiedliwego Handlu.
- Podejmijcie zobowiązanie kupowania produktów ze Sprawiedliwego Handlu.