SCENARIUSZE

Zrównoważony rozwój – co to jest?

Opis: Warsztat wprowadzający w tematykę zrównoważonego rozwoju dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych.

Autor/Autorka (autorzy/autorki): Autorka scenariusza: Magdalena Cylwik, Stowarzyszenie Edukacji Nieformalnej „Meritum” Uzupełnienia: Anna Paluszek



Cele:
Po zajęciach uczestnicy:
• znają obszary związane ze zrównoważonym rozwojem
• znają i rozumieją definicję ekośladu
• wskazują zależności pomiędzy swoimi codziennymi decyzjami, a stanem środowiska.


Metody i formy pracy: praca w grupach, praca indywidualna, analiza i interpretacja
informacji

Pojęcia kluczowe: zrównoważony rozwój, ekoślad


Przebieg zajęć
1. Wprowadzenie
Przywitanie uczestników
Przedstawienie się prowadzących
Przedstawienie celów i programu warsztatu
Przedstawienie się uczestników
Ustalenie zasad pracy podczas warsztatu – spisanie kontraktu

2. Ekoślad – jakie ślady zostawiam ja?
Żyjemy na jednej planecie, a nasze decyzje wpływają na wszystkich mieszkańców Ziemi.
Liczba ludności rośnie, a każdy z nas chciałby żyć zdrowo i szczęśliwie oraz się rozwijać. Aby było to możliwe, powinniśmy wszyscy starać się utrzymać naszą planetę w dobrym stanie.

Zapytaj uczniów, w jaki sposób rozumieją sformułowanie. Poproś o wszystkiego rodzaju skojarzenia za pomocą burzy mózgów. Zapisz odpowiedzi na tablicy lub flipcharcie. Po zakończonej pierwszej fazie pomysłów, zaproś wszystkich odczytania na głos efektu burzy mózgów i uporządkowania skojarzeń. Spróbujcie uporządkować ją w formę „definicji”.
Następnie odczytaj następującą definicję „Zrównoważonego rozwoju” (Materiał dodatkowy –definicje).

Następnie trener zapisuje na tablicy hasło Ekoślad i zaprasza do podzielenia na trzy grupy, w których będą pracować nad wspólną krótką definicją ekośladu, następnie otrzymują na kartkach i porównujecie ją z definicją (Materiał dodatkowy-definicje).

Wytłumacz, że idea zrównoważonego rozwoju jest złożona. Stanowi jedną z odpowiedzi na nasz ekoślad, który pokazuje, jak bardzo i w jak rożny sposób wpływamy na zasoby naszej planety. Warto zastanowić się nad tym, co powinniśmy i co możemy zmienić, by zmniejszyć nasz negatywny wpływ na stan Ziemi i jakość życia wszystkich jej mieszkańców. Nawet drobne zmiany mogą mieć ogromne znaczenie.
Trener pyta uczniów, jakie działania są ich zdaniem potrzebne, by zachować Ziemię w
dobrym stanie dla następnych pokoleń. Prosi, by nawiązali do poznanej przed chwilą definicji
ekośladu.

Trener informuje uczniów, że będą samodzielnie zastanawiali się nad ekośladem, który
codziennie zostawiają. Uczniowie wypisują przykłady własnych zachowań i nawyków, które wpływają na najbliższe otoczenie i środowisko.

3. Jak dbać o Ziemię – przykłady działań, które może podjąć każdy z nas.

Zaprezentuj uczniom krótkie filmy animowane na temat „Oszczędzania” i ,,Segregacji” zrealizowane przez grupę eFTe jako inspiracja w zakresie zmiany codziennych zachowań (animacji eFTe dostępne tutaj: www.efte.org.pl/historia/poprzednie-akcje-2/animacje).

Zapytaj, jakie wrażenie zrobiły na nich zaprezentowane produkcje? Z czym się zgadzają a co uważają za zbędne? Dlaczego?

4. Moje codzienne wybory a stan środowiska: Kropla drąży skałę

Podziel tablicę na trzy kolumny, w nagłówkach umieść następujące pytania:
 czy mogę coś zmienić?
 jakie przeszkody mogę napotkać?
 co może pomóc mi przezwyciężyć te przeszkody?

Rozdaj wszystkim 3 karteczki post-it i poproś uczniów o osobistą refleksję i napisanie odpowiedzi na każde pytanie, a następnie przyklejenie w odpowiedniej kolumnie. Po zakończeniu, odczytujecie wspólnie efekty swojej pracy na forum.

5. Różne grupy społeczne i ich interesy
Uczniowie pracują w 4 zespołach – każdy z nich to reprezentanci innej grupy społecznej
występującej w Waszym mieście: 1) mieszkańcy osiedla, 2) przedstawiciele władz, 3) lokalni działacze w zakresie ekologii, 4) biznesmeni.
Uczniowie zastanawiają się jakie mogą być ich interesy w konkretnym miejscu, w którym mieszkają (miejscowości, osiedlu).
Każda grupa ma za zadanie przygotować swój ”Plan działania”, mając za zadanie wyobrazić sobie jak wyglądałaby ich idealna miejscowość/osiedle. Następnie ich zadaniem jest wypracowanie ostatecznej wizji ze wszystkimi grupami społecznymi

Przykładowe pytania do omówienia: Co było trudne/łatwe w tworzeniu wspólnej wizji? Jak
się czuliście? Jak doszliście do porozumienia? Co było najważniejsze dla każdej z grup? Jak ta sytuacja odnosi się do rzeczywistości?

6. Czego potrzebuję do szczęścia? Rezygnowanie ze swoich potrzeb może być trudne.
Uczniowie na forum grupy zastanawiają się, jakie ich potrzeby muszą zostać spełnione, aby
mogli uznać, że żyją szczęśliwie i wygodnie. Trener spisuje odpowiedzi grupując je w
kategorie. Następnie uczniowie dzielą się na grupy 4 – osobowe i dowiadują się, że zasoby
Ziemi się kurczą i każda grupa może wypisać tylko 6 potrzeb, których spełnienie jest
konieczne dla ich komfortu. Gdy to zrobią, okazuje się, że muszą zrezygnować jeszcze z 2
potrzeb, ponieważ jako mieszkańcy Ziemi często możemy doświadczać klęsk naturalnych i
tak też stało się tym razem.
Omówienie: Z czego było najtrudniej zrezygnować? Jakie potrzeby muszą być koniecznie
zaspokojone? Jaka jest różnica między potrzebą a luksusem?
Rezygnowanie z mniej palących potrzeb jest zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju –
uczniowie najprawdopodobniej zostawili na swoich kartkach te potrzeby, które są ważne dla
wszystkich członków grupy.Jaki mógłby być koszt zaspakajania wszystkich potrzeb?

7. Zakończenie
Refleksje uczestników
Materiały:
www.wikipedia.pl
www.efte.org