Żyję zdrowo, żyję odpowiedzialnie

Cele:
Po zajęciach uczestnicy m.in.:
• wiedzą czym jest odpowiedzialny styl życia i z jakimi wyborami się wiąże
• wskazują zależności pomiędzy codziennymi wyborami konsumenckimi, a ich wpływem na
życie innych ludzi i środowisko
• wiedzą czym jest odpowiedzialna moda.


Metody i formy pracy: praca w grupach, praca indywidualna, analiza i interpretacja
informacji

Pojęcia kluczowe: wybory konsumenckie, odpowiedzialna moda, biznes społecznie
odpowiedzialny



Przebieg zajęć
1. Wprowadzenie
Przywitanie uczestników
Przedstawienie się prowadzących
Przedstawienie celów i programu warsztatu
Przedstawienie się uczestników
Ustalenie zasad pracy na warsztacie – spisanie kontraktu

2. Co składa się na zdrowy i odpowiedzialny styl życia?
Uczniowie przed wejściem do sali losują kartki z napisami ,,zdrowie”, ,,zdrowy styl życia”,
,,odpowiedzialny styl życia”. Ich zadaniem jest odnalezienie innych osób z tym samym
hasłem, jednak nie mogą oni używać słów, aby się porozumiewać.
Po stworzeniu grup trener pyta, co pomogło uczestnikom odnaleźć swoje grupy. Pytania do dyskusji:
- Jak te pojęcia łączą się ze sobą?
- Czy łatwo jest prowadzić odpowiedzialny styl życia?
- Czy zdrowy styl życia to tylko dieta, czy coś jeszcze?
- Jak nasz styl życia wpływa na społeczność i środowisko lokalne?
- Czy wiem, co jem?

3. Zdrowa i odpowiedzialna żywność – ile kilometrów przejechało moje śniadanie?
Rozdajemy każdemu uczestnikom konturowe mapy polityczne świata.
Zadaniem, każdej osoby jest przypomnienie sobie wszystkiego, co zjedli na śniadanie lub co zwyczajowo jedzą. Następnie, na podstawie własnych przewidywań lub szukając w Internecie, określają skąd mogły być te produkty importowane do Polski.
Następnie każdy uczestnik zamalowuje flamastrem kraj na konturowej mapie politycznej, z
którego przyjechał jego zdaniem produkt, który zjadł na śniadanie.
Uczestnicy mogą sobie pomagać przy zakreślaniu kraju patrząc na wiszącą na ścianie mapę
polityczną świata.
W sytuacji, gdy Polska dany produkt importuje z kilku krajów (np. banany są importowane z
Ekwadoru, Kostaryki lub Kolumbii do Polski) należy zakreślić wszystkie te kraje na konturowej mapie, ponieważ nie wiemy skąd dokładnie przyleciały banany, które jemy.

Warto przy realizacji tego ćwiczeniu, zwrócić uwagę na to, że:
• produkty, które jemy są produkowane w Polsce lub w UE z surowców sprowadzanych z zagranicy, np. ziarno kakaowe nie rośnie w Europie, ale czekolada jest produkowana zazwyczaj w krajach Europejskich.
• jeśli produkt, który jedliśmy jest produkowany przez duży koncern, istnieje większe
prawdopodobieństwo, że np. jogurt lub przetwór mięsny był w Polsce tylko
pakowany, ale nie produkowany.
Wszyscy uczestnicy pokazują swoje konturowe mapy polityczne z zakreślonymi krajami.
Pytamy o wnioski, jakie im się nasuwają, gdy patrzą na te mapy?
Podsumowanie:
Mówimy uczestnikom, że do omówienia tego ćwiczenia jeszcze wrócicie później.
Prosicie o przyklejenie konturowych map w widocznym miejscu i zapraszacie do kolejnego
ćwiczenia ukazującego globalne zależności.

3. Co znaczy ubierać się odpowiedzialnie?
Rozdajemy każdemu uczestnikowi kawałek sznurka oraz kawałek plasteliny. Następnie, każdy uczestnik losuje jednen pasek pociętego „Materiału dodatkowego – Dżinsowa podróż”.
Zgodnie z kolejnością, zaznaczoną numerami od 1 do 10, zapisanymi na poszczególnych kartkach uczestnicy kolejno podchodzą do wiszącej na ścianie mapy politycznej świata i przyczepiają za pomocą plasteliny sznurek, łącząc w ten sposób wymienione na swojej karteczce kraje. Wyznaczają w ten sposób drogę jaką pokonują dżinsy w procesie produkcji (Możemy też to zrealizować na małych mapach politycznych w grupach), np.
„Bawełna jest zbierana min. w Burkina Faso i wysyłana do Chin.” – uczestnik łączy sznurkiem Burkina Faso z Chinami. Gdy cała droga zostanie pokonana przez dżinsy i zaznaczona na mapie, pytamy uczestników o ich przemyślenia, gdy patrzą na mapę.

W omówieniu tego ćwiczenia można nawiązywać do obydwu ćwiczeń „Ile kilometrów przyjechało moje śniadanie?” oraz „Dżinsowa podróż”.
Konkluzją jest stwierdzenie, że ludzie na całym świecie zależą od siebie. Nasze codzienne wybory konsumenckie wpływają na życie ludzi mieszkających nawet na innych kontynentach.

4. Biznes społecznie odpowiedzialny – czy firma może mieć ludzką twarz?
Projekcja filmu “Story of Stuff” z polskim dubingiem, dostępny pod adresem: www.youtube.com/watch?v=waXLd93bYvk

Po projekcji trener rozpoczyna dyskusję, zadając pytania:
- Jakie są etapy życia produktu?
- Jakie są społeczne i ekologiczne zagrożenia płynące z procesu produkcji różnych dóbr?
- Czy zastanawiacie się nad drogą produktu rzeczy, które kupujecie?
- Czy czujecie, że to Was także dotyczy?
Trener/-ka zwraca uwagę uczniów i uczennic na złożoność i długość procesu produkcji oraz na to, że niektóre zagrożenia mają wymiar lokalny, a inne globalny.
Uczniowie w grupach zastanawiają się, jakie rozwiązania mogą ograniczyć te zagrożenia.

Trener/-ka prosi o podanie przykładów firm, o których wiedzą, że są odpowiedzialne ekologicznie i społecznie. Pyta, komu zdarzyło się kupić taki produkt. Zwraca uwagę uczniów i uczennic na rolę konsumentów w kształtowaniu zachowań firm oraz we wspieraniu firm społecznie i ekologicznie odpowiedzialnych.

6. Co jeszcze mogę zrobić dla siebie i świata?
Burza mózgów. Uczestnicy zastanawiają się, w jaki sposób mogą zmienić swoje zachowania, by być bardziej odpowiedzialnym konsumentem. Przykładem jest przeprowadzenie
w szkole wymiany ciuchów, książek, płyt, zwracając na te problemu uwagę także innych w szkole.

7. Zakończenie
Poproś uczestników o podzielenie się refleksjami, np. pytając, co było dla nich najbardziej zaskakujące w trakcie zajęć.