SCENARIUSZE

Czy zaryzykowałbyś swoje życie za prawo chodzenia do szkoły?

Opis: Scenariusz dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych poruszający temat dostępu do edukacji na przykładzie życia nastoletniej Pakistanki – Malali Yousafzai.

Autor/Autorka (autorzy/autorki): Uzupełnienia: Anna Paluszek



CEL: Uczeń po przeprowadzonej lekcji wie:
- jaka sytuacja społeczno-polityczna panuje w takich krajach jak Pakistan lub Afganistan,
- jakie występują tam ograniczenia w podstawowych prawach człowieka,
- kim są talibowie i jakie wyznają prawa i zasady.
- co to jest blog oraz prawa człowieka,
- umie wyjaśnić, dlaczego działalność Malali miała tak poważne konsekwencje dla całego społeczeństwa i dlaczego spotkała się z tak drastyczną odpowiedzią.


METODY PRACY:
Wykład – przedstawienie uczniom postaci Malali, opisanie i wyjaśnienie jej działalności oraz
Konsekwencji, jakie ją za to spotkały.
Dyskusja – debata na temat: „Jak wysoka może być cena za dostęp do edukacji?”.

ŚRODKI:
Informacje z artykułów internetowych na temat Malali (Linki w Materiałach dodatkowych), fragmenty z podręcznika z przedmiotu Wiedza o Społeczeństwie „Z demokracją na Ty”, mapa ścienna z widocznym Pakistanem i Polską, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, zdjęcia ukazujące system edukacji w Pakistanie, zdjęcia oraz filmy

HASŁA/TAGI: blog, prawa człowieka, generacje praw człowieka, prawo do edukacji, Talibowie, Pakistan, Internet, Nagroda Nobla, konflikt o Kaszmir


PRZEBIEG LEKCJI:
1. 10 minutowy wykład wprowadzający na temat Malali (Materiały dodatkowe – Informacje o Malali).
Opowiedzenie kim jest, w jakim kraju się urodziła, jakie panują tam zasady, kim są
talibowie, dlaczego zaczęła prowadzić blog, o czym w nim pisała i dlaczego próbowano
pozbawić ją życia.
Dodatkowo zostaną zaprezentowane materiały pomocnicze w postaci zdjęć i filmów ukazujących wystąpienia Malali na sesjach Zgromadzenia Ogólnego ONZ (dostępne tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=gAddubVs0OM), zdjęcia szkół i uczniów w Pakistanie, mapy obrazujące położenie tego kraju oraz artykuły prasowe z sieci o Malali.

2. 20 minutowa debata na temat jej działalności (5 minut na przygotowanie argumentów i 15 minut na dyskusję).
Uczniowie zostaną podzieleni na dwie grupy wg. własnych preferencji.

a. Grupa pierwsza będzie optowała za podporządkowaniem się panującym zwyczajom
i przerwaniem prowadzenia bloga.
Argumentami tutaj mogą być: walką o prawa człowieka powinni zajmować się dorośli -
politycy, działacze społeczni, organizacje do tego powołane, a nie dzieci; lepiej żyć
spokojnie i bezpiecznie, ale bez edukacji, niż narażać się na tak duże niebezpieczeństwo;
jeden blog zwykłej nastolatki nic nie zmieni, to za mało żeby zmienić mentalność całego
społeczeństwa. Uczniowie popierający te stanowisko powinni zauważyć jakie
niebezpieczeństwa wynikają ze sprzeciwu wobec lokalnych władz i tradycji, jakie niesie to
konsekwencje i czy otwarty konflikt z lokalnymi władzami jest jedynym sposobem na
rozwiązanie problemu.

b. Grupa druga będzie przekonywała do kontynuowaniem pisania bloga przez
nastolatkę, pomimo narażania życia.
Argumentami tutaj mogą być: nawet blog pojedynczej nastolatki może mieć ogromny
wpływ na prawo do edukacji wielu osób w takich krajach jak Pakistan czy Afganistan;
każdy może walczyć o prawa człowieka, nie trzeba do tego być politykiem lub osobą do
tego powołana; dobra edukacja to podstawa do lepszego życia, bez edukacji społeczeństwa
w tym regionie nadal będą żyły w biedzie więc warto jest ryzykować w jej obronie.
Uczniowie popierający te stanowisko powinni wykazać się zrozumieniem problemu braku
edukacji oraz tego jak ważne jest każde wsparcie dla osób w podobnej sytuacji jak Malala.

Dopuszczalne będzie również zadawanie pytań stronie przeciwnej oraz odnoszenie się do jej
wypowiedzi, na każdą odpowiedź przewidziana jest 1 minuta. Uczniowie będą się zgłaszać
do odpowiedzi poprzez podniesienie ręki, a prowadzący będą udzielać głosu.
Po debacie uczniowie zostaną podzieleni w pary (tak jak siedzą w ławkach) i każda para
będzie musiała krótko odpowiedzieć na zadane pytanie. Przykłady: Czy internet może służyć
do walki o prawa człowieka? Czy nawet tak młode osoby jak Malala mogą starać się walczyć
o prawa człowieka? Czy walka nieletnich jest skuteczna? Odpowiedzi na powyższe pytania będą stanowić podsumowanie lekcji.

ZADANIE EWALUACYJNE/DOMOWE
Odszukaj informacje o innych osobach np. z Polski lub Białorusi, które również narażały
życie poprzez swoją działalność na rzecz praw człowieka w tym szczególnie prawa do
edukacji.


MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE, DODATKOWE
Blog - http://www.malala-yousafzai.com/

Film z relacją z wystąpienia Malali w ONZ z tłumaczeniem na polski tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=gAddubVs0OM

Dla bardziej zainteresowanych lub do użycia na lekcjach j. angielskiego, cała przemowa w języku angielskim, dostępna tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=3rNhZu3ttIU