Planowana liczba odbiorców: 25 osób – jedna grupa przedszkolna, dzieci w wieku 5–6 lat.
Czas trwania: 60 min.
Cele ogólne:
– Zapoznanie z ideą praw przysługujących każdemu człowiekowi.
– Rozwijanie postawy tolerancji dla inności.
– Zaznajomienie z rożnymi sposobami pokojowego rozwiązywania konfliktów oraz pokonywania negatywnych emocji.
Metody:
– podające,
– ćwiczeniowe,
– refleksyjne.
Potrzebne materiały: piłeczki (zielona i czerwona), duży rysunek kuli ziemskiej, mapa świata, zdjęcia przedstawiające dzieci, kolorowanki przedstawiające różne prawa dziecka, piłka, gazety, koszyk, brokat.
Przebieg zajęć:
1. Wierszyk na powitanie
Czas trwania: 5 min.
Cele edukacyjne: Wprowadzenie do tematu. Aktywne włączenie do zabawy wszystkie dzieci. Wprowadzenie nastroju jedności i poczucia, że nie jesteśmy sami.
Osoba prowadząca zaprasza dzieci, aby stanęły w kole i wzięły się za ręce. Metodą echa uczy je krótkiego wierszyka. Mówi wiersz razem z dziećmi i demonstruje czynności:
Stoimy ramię przy ramieniu
Możemy być wielcy w oka mgnieniu (dzieci podnoszą ręce jak najwyżej)
Możemy być też mali (dzieci opuszczają ręce)
Ale nigdy nie będziemy sami! (dzieci lekko ściskają swoje dłonie)
2. Jestem podobny do Ciebie, różnię się
Czas trwania: 5 min.
Cele edukacyjne: Uświadomienie dzieciom, że pod niektórymi względami różnimy się od siebie, a pod innymi jesteśmy podobni. Wprowadzenie do kolejnej zabawy.
Osoba prowadząca prosi, aby dzieci usiadły w kręgu. Jedno dziecko dostaje dwie piłeczki - czerwoną i zieloną, podaje swojemu sąsiadowi zieloną i mówi: Jestem podobny do Ciebie, bo… Następnie podaje czerwoną i mówi: Różnię się od Ciebie, bo… Dzieci kolejno podają sobie piłeczki i mówią, w czym są do siebie podobne, a czym się różnią.
Komentarz osoby prowadzącej: Widzicie, że wszyscy tutaj jesteśmy do siebie podobni, ale też się różnimy pod wieloma względami. Spójrzcie teraz na te zdjęcia… (to wprowadzenie do kolejnego zadania).
Materiały: dwie piłeczki (czerwona i zielona).
3. Mapa świata
Czas trwania: 10 min.
Cele edukacyjne: Uświadomienie dzieciom, że pomimo różnic między ludźmi, wszyscy mamy takie same prawa. Kształtowanie postawy tolerancji wobec inności.
Osoba prowadząca rozdaje zdjęcia dzieci: o różnym kolorze skóry, starszych i młodszych, z niepełnosprawnościami, dziewczynek i chłopców. Prosi, aby każde dziecko przykleiło zdjęcie na mapie świata w miejscu, z którego może ono pochodzić (nie sugerujemy dzieciom miejsc).
Następnie zadaje pytania:
– Czym różnią się od siebie dzieci na fotografiach?
– Co je łączy, w czym są podobne?
Zwracamy dzieciom uwagę, że wszystkie dzieci, niezależnie czy są do nas podobne, czy nie, łączą te same prawa.
Materiały: fotografie dzieci, mapa świata.
Wskazówka: przed wyborem fotografii dzieci (np. z gazet, czasopism czy z Internetu) warto zapoznać się z poradnikiem „Jak mówić o większości świata”, który zawiera kodeks w sprawie obrazów i wiadomości z krajów globalnego Południa
1.
4. Prawa dzieci
Czas trwania: 15 min.
Cel edukacyjny: Zapoznanie dzieci z ich prawami.
Osoba prowadząca czyta wiersz Małgorzaty Strzałkowskiej o prawach dziecka, zadaje pytania:
– Czy słyszałyście o prawach dziecka?
– O jakich prawach mówi wiersz?
– Czy zgadzacie się z nimi?
Następnie dzieci losują kolorowanki przedstawiające prawa dziecka – kolorują je kredkami i układają wokół dużego obrazka kuli ziemskiej tak, by powstał kształt promieni słonecznych.
Materiały: Wiersz Małgorzaty Strzałkowskiej na podstawie Konwencji o Prawach Dziecka
2, kolorowanki i kredki, obrazek kuli ziemskiej.
Materiały pomocnicze z ilustracjami:
„Twoje prawa”, UNICEF http://strefamlodych.pl/20-listopada-rocznica-uchwalenia-konwencji-o-prawach-dziecka/.
„Dzieciaki z ulicy Tulipanowej, czyli prawa małych i dużych”, Joanna Krzyżanek, wyd. Jedność.
5. Podaj dalej – zabawa ruchowa
Czas trwania: 5 min.
Cel edukacyjny: Wprowadzenie do kolejnego zadania – sprowokowanie odpowiedzi na pytania: Jak się bawiłyście/ Jak powinny się bawić dzieci?
Osoba prowadząca zaprasza dzieci, aby ustawiły się w rzędzie, jedno za drugim, jak do pociągu. Dzieci stają w rozkroku, pierwsza osoba podaje między nogami piłkę dziecku stojącemu za nią – dzieci kolejno podają sobie piłkę, a ostatnia osoba biegnie z piłką na początek rzędu. Zabawa powtarza się tak długo, aż na początek rzędu wróci dziecko, które podawało piłkę jako pierwsze.
Zabawę można powtórzyć podając piłkę z boku, lewą lub prawą stroną rzędu.
Pytania i komentarz osoby prowadzącej:
– Czy dobrze się bawiłyście?
– Jak powinny bawić się dzieci?
Jak same widziałyście, w zabawie mogą się pojawić różne konflikty, czasem możemy się zdenerwować, zezłościć. Posłuchajcie opowiadania o dwóch dziewczynkach i o tym, jak się zachowywały...
Materiały: piłka.
6. Ania i Yoshini
Czas trwania: 10 min.
Cel edukacyjny: Uświadomienie dzieciom, że mają prawo do złości, ale powinny wyrażać ją w odpowiedni sposób.
Osoba prowadząca czyta dzieciom opowiadanie pt. „Ania i Yoshini”
3. Zadaje pytania:
– Jak zachowywała się Yoshini, gdy była zezłoszczona?
– A jak Ania?
Osoba prowadząca mówi:
– Chciałabym/chciałbym, abyście zapamiętały, że złość jest naturalną emocją każdego człowieka. Każdy się złości i z różnych powodów, ale ważne jest, w jaki sposób będziemy naszą złość wyrażać.
– Jak czuły się osoby, na które Ania się zezłościła?
Komentarz osoby prowadzącej:
– Kiedy jesteśmy zezłoszczeni i zachowujemy się agresywnie, możemy zrobić coś, co kogoś zrani lub zasmuci. Powinniśmy się wtedy zastanowić, czy nasze zachowanie nie krzywdzi drugiej osoby.
– A Wy co robicie, gdy się złościcie?
– Przypomnijcie, co robiła Yoshini, kiedy była naprawdę zezłoszczona?
– A co Ania postanowiła robić ze swoją złością, gdy poznała krótką historię z kraju Yoshini?
Komentarz osoby prowadzącej:
– Chciałabym/chciałbym, abyście zapamiętały, że kiedy się złościcie możecie po prostu powiedzieć o tym osobie na którą się zezłościliście, albo opowiedzieć o tym mamie lub pani w przedszkolu, które na pewno Was wysłuchają.
7. Wrzuć kulę – zabawa ruchowa
Czas trwania: 5 min.
Cel edukacyjny: Rozładowanie emocji i energii dzieci podczas gniecenia gazet i rzucania kulkami.
Osoba prowadząca rozdaje dzieciom kawałki gazet, które mają zgnieść jedną dłonią, robiąc kulkę. Następnie dzieci, w mniejszych grupach, ustawiają się w pewnej odległości wokół dużego koszyka, do którego mają wrzucić papierowe kule. Gdy im się uda, kolejne dzieci próbują wrzucić do koszyka swoje kulki. Pozostałe dzieci dopingują koleżanki i kolegów.
Materiały: gazety, koszyk.
8. Magiczna kula
Czas trwania: 5 min.
Cele edukacyjne: Wyciszenie grupy. Zachęcenie dzieci do zrobienia czegoś dobrego dla innych. Ugruntowanie refleksji nt. praw dziecka/człowieka.
Dzieci trzymają swoje kulki z poprzedniego zadania, zamykają oczy.
Komentarz osoby prowadzącej:
– Teraz jest to zwykła kulka, ale może stać się magiczna…
Osoba prowadząca prosi, aby dzieci zamknęły oczy i w tym czasie obsypuje kulki brokatem. Prosi, aby dzieci pomyślały, które prawo jest dla nich najważniejsze. Potem prosi, by pomyślały życzenie dla koleżanki lub kolegi – może magiczna kula je spełni?
Dzieci zabierają kulki do domu.