Zrównoważony rozwój – szansa dla Tadżykistanu?

Zrównoważony rozwój – szansa dla Tadżykistanu?

Etap I - Znajdź podstawowe informacje o Tadżykistanie

Poproś uczniów, by na najbliższą lekcję przygotowali podstawowe informacje o Tadżykistanie za pośrednictwem internetu. Jeśli nie miałeś/miałaś możliwości zadania tej pracy domowej odpowiednio wcześnie, rozdaj uczniom wydruk hasła Tadżykistan z Wikipedii i poproś o jego uważne przeczytanie.

Etap II – Czym jest „zrównoważony rozwój”
Zorganizuj w klasie burzę mózgów – poproś, by uczniowie zgłaszali hasłowo (wypowiadając jedno słowo lub maksymalnie jedno wyrażenie), z czym kojarzy się im ten termin. Wszystkie zgłaszane propozycje są zapisywane. Zgodnie z zasadą burzy mózgów, propozycje nie są komentowane na początku, lecz stanowią temat dalszej dyskusji. Po zakończeniu dyskusji narysuj w ramach podsumowania trzy przecinające się okręgi , jak na schemacie poniżej i objaśnij, że zrównoważony rozwój polega na tym, by rozwój gospodarczo-społeczny nie odbywał się kosztem przyrody, zaś rozwój gospodarczy nie odbywał kosztem człowieka (np. z poszanowaniem praw pracowniczych, z troską o to by korzyści z rozwoju czerpali wszyscy członkowie społeczeństwa a nie tylko najbogatsi). Zwróć uwagę uczniów na to, że zrównoważony rozwój nie polega na tym, by zrezygnować z poprawy sytuacji gospodarczej w imię pełnej ochrony środowiska, lecz na równoważeniu potrzeb człowieka, przyrody i gospodarki i próbie znalezienia kompromisu między tymi trzema czynnikami.


Etap III – Bogactwa biednego kraju Tadżykistan należy do grupy najuboższych krajów na świecie – poziom życia jest tu zbliżony do ubogich państw afrykańskich. Panuje wysokie bezrobocie (30-40% osób aktywnych zawodowo nie ma pracy). Kraj ma charakter rolniczy, dużą jego część stanowią miejsca trudno dostępne (cały kraj ma zresztą charakter górski –góry zajmują 95% jego powierzchni). Gospodarstwa rolne prowadzone są w sposób tradycyjny – rzadko używane są nawozy sztuczne czy środki ochrony roślin. Zastanówcie się w niedużych grupach, jakie atuty posiada Tadżykistan i jak wpisują się one w model zrównoważonego rozwoju. Grupy mogą mieć charakter tematyczny – w grupach uczniowie mogą przygotować na podstawie zdobytych informacji krótkie prezentacje o poszczególnych perspektywicznych gałęziach gospodarki. Poniżej ukazane są przykładowe grupy tematyczne wraz z krótkim komentarzem o kierunku poszukiwań. Zapisz na tablicy wyłącznie hasła jako propozycje kierunków poszukiwać dla uczniów (wyróżnione poniżej tłustym drukiem) i poproś uczniów, by zastanowili się w grupach nad możliwościami wykorzystania potencjału Tadżykistanu w tych sferach w oparciu o ideę zrównoważonego rozwoju. Podczas prezentacji rezultatów pracy grup starajcie się wspólnie uzupełniać i komentować pojawiające się propozycje. W celu optymalnego wykorzystania czasu kolejne grupy powinny wyłącznie dodawać punkty, które nie pojawiły się w poprzednich wystąpieniach lub sygnalizować, że doszły do podobnych wniosków.

• Rolnictwo tradycyjne a nowoczesna idea rolnictwa ekologicznego, które jest bardzo wysoko cenione w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej. Jakie naturalne warzywa i owoce uprawiane bez żadnych środków chemicznych mogłyby być eksportowane do Europy czy innych krajów? Możesz podać przykład moreli, które w Europie są suszone przy pomocy związków siarki, natomiast w Tadżykistanie często schną naturalnie na drzewie i są zbierane dopiero po wysuszeniu.
• Rzemiosło – w Tadżykistanie zachowały się tradycyjne metody wytwórcze, w tym produkcja dywanów, toreb, ciepłych ubrań z wełny, zabawek z naturalnych materiałów.
• Hydroenergetyka jako perspektywa rozwiązania kłopotów z energią elektryczną i źródło dodatkowych pieniędzy dla kraju. Tadżykistan posiada ogromny potencjał hydroenergetyczny (300 mld kWh rocznie – wykorzystywany obecnie w zaledwie 5%) i mógłby stać się eksporterem energii elektrycznej do innych krajów.
• Handel – bazar jest tradycyjną instytucją życia społecznego Azji Środkowej, handel jest bardzo rozwinięty. W idei zrównoważonego rozwoju bardzo ważna jest ochrona środowiska – optymalnie rozwiązanie stanowi sytuacja, w której większość produktów (zwłaszcza spożywczych) jest sprzedawana nie dalej niż 50 km od miejsca ich wytworzenia, co ogranicza emisję dwutlenku węgla związanego z transportem i inne koszty środowiskowe. Bazar to również wiele miejsc pracy dla sprzedających
• Turystyka – Tadżykistan posiada ogromny potencjał turystyczny – wysokie góry i lodowce dla alpinistów, atrakcyjną kuchnię dla miłośników turystyki kulinarnej, bogate zachowane tradycje oraz niezwykłą gościnność.

Zakończenie

Podsumuj w kilku zdaniach dyskusję, uzupełniając ją kilkoma konkretnymi przykładami z listy powyżej lub w oparciu o własne.